Book Title: Yuktyanushasan
Author(s): Jugalkishor Mukhtar
Publisher: Veer Seva Mandir Trust

View full book text
Previous | Next

Page 65
________________ का० ७ युक्त्यनुशासन NA अधृष्यमन्यैरखिलैः प्रवाद र्जिन ! त्वदीयं मतमद्वितीयम् ॥६॥ 'हे वीरजिन | आपका मत--अनेकान्तात्मक शासन-दया (अहिंसा ), दम ( सयम ), त्याग ( परिग्रह-त्यजन) और समाधि ( प्रशस्तध्यान ) को निष्ठा-तत्परताको लिये हुए है-पूर्णत. अथवा देशत. प्राणिहिंसासे निवृत्ति तथा परोपकारमे प्रवृत्तिरूप वह दयाव्रत जिसमे असत्यादिसे विरक्तिरूप सत्यव्रतादिका अन्तर्भाव ( समावेश ) है, मनोज्ञ और अमनोज इन्द्रिय-विषयोमे राग-द्वेषकी निवृत्तिरूप सयम, बाह्य और श्राभ्यन्तर परिग्रहोका स्वेच्छासे त्यजन अथवा दान, और धर्म तथा शुक्लध्यानका अनुष्ठान, ये चारो उसके प्रधान लक्ष्य हैं। (साथ ही) नयो तथा प्रमाणोके द्वारा (असम्भवबाधकविषय-स्वरूप ) सम्यक् वस्तुतत्त्वको बिल्कुल स्पष्ट (सुनिश्चित) करनेवाला है और ( नेकान्तवाटसे भिन्न) दूसरे सभी प्रवादोंसे अवाध्य है-दर्शनमोहोदयके वशीभूत हुए सर्वथा एकान्तवादियोके द्वारा प्रकल्पित वादोमेसे कोई भी वाद ( स्वभावसे मिथ्यावाद होनेके कारण ) उसके ( सम्यग्वादात्मक ) विषयको बाधित अथवा दूषित करनेके लिये समर्थ नही है---( यही सब उसकी विशेषता है और इसीलिये वह ) अद्वितीय है-अकेला ही सर्वाधिनायक होनेकी क्षमता रखता है। अभेद-भेदात्मकमर्थतत्त्वं तव स्वतन्त्राऽन्यतरत्ख-पुष्पम् । अवृत्तिमत्वात्समवाय-वृत्तेः संसर्गहानेः सकलाऽर्थ-हानिः ॥७॥ ( हे वीरभगवन् । ) आपका अर्थतत्त्व-आपके द्वारा मान्य-प्रतिपादित अथवा आपके शासनमे वर्णित जीवादि वस्तुतत्त्व-अभेद-भेदा

Loading...

Page Navigation
1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148