________________
॥ णमोऽत्थु णं समणस्स भगवओ महावीरस्स ॥ ॥ अनंतलब्धिनिधानाय श्रीगौतमस्वामिने नमः ॥ | પૂ.આ.ભ.શ્રી.વિ. રામચન્દ્રસૂરીશ્વરેણ્ય નમઃ |
मुक्खेण जोयणाओ जोगो सव्वो वि धम्मवावारो । परिसुद्धो विन्नेओ ठाणाइगओ विसेसेणं ॥१॥
અનઃોપકારી શ્રી અહિન્તપરમાત્માના પરમતારક શાસનના પરમાર્થને પામેલા શાસ્ત્રકારપરમર્ષિ સૂરિપુરન્દર શ્રીમદ્ હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા વિંશતિ-ર્વિશિક પ્રકરણની સત્તરમી વિંશિકામાં યોગના સ્વરૂપનું વર્ણન કરતાં ફરમાવે છે કે
પરિશુદ્ધ સઘળોય ધર્મવ્યાપાર(અનુષ્ઠાન); આત્માને મોક્ષની સાથે જોડી આપે છે, તેથી તેને યોગ કહેવાય છે. ૧૪૪જ ગ્રન્થના પ્રણેતા યાકિનીમહત્તરાસુનૂ પૂજ્યપાદ હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ વર્ણવેલા આ યોગના સ્વરૂપને ખૂબ જ સ્વસ્થતાથી વિચારવાની જરૂર છે. વર્તમાનમાં યોગની વાતો કરનારા અને યોગની શિબિરોનું આયોજન કરનારાઓનો વર્ગ ઠીક-ઠીક વધી રહ્યો છે. એમની એ પ્રવૃત્તિમાં ગ્રન્થકારપરમર્ષિએ વર્ણવેલા યોગની છાયા પણ નથી- એ યાદ રાખ્યા વિના છૂટકો નથી. અન્ય દર્શનકારોની એ પ્રવૃત્તિમાં આ યોગની છાયા ન જ હોય - એ સમજી શકાય એવી વાત છે. પરંતુ દેવાધિદેવ શ્રી વીતરાગપરમાત્માએ પ્રરૂપેલા યોગના નામે યોગના વિવેચકો જે રીતે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
