________________
મુક્ત થાય. મોહનીયને છેદે-કાપે તે દંડક મોહનીયની મંદતાના કારણે અશાતાના ઉદયમાં પણ વિટંબણા ન થાય. મન-વચન-કાયા તો જડ છે, એને દુ:ખ થતું નથી પણ આત્મ પ્રદેશો સાથે એ અભેદ સંબંધિત હોવાથી “મન-વચન-કાયા હું છું આ ભ્રમથી મન-વચન-કાયાના દુ:ખથી “આપણી જાત ને દુ:ખે છે.'' એમ માનીયે છીએ. મન-વચન-કાયા એ સચ્ચિદાનંદ સ્વરુપ આત્માથી ભિન્ન છે. આજ છઠ્ઠા ગુણઠાણાનો પાયો છે. આધાકર્મી ગોચરી રસકસ વાળી ગોચરીનો આગ્રહ હોય તો હું ક્યાંથી રહે ?
હું ગુણઠાણું ટકે છે ૪ થા ગુણઠાણા ઉપર ૪થું ગુણઠાણું ટકે છે પોગલિક ભાવના ત્યાગ ઉપર.
લોકો ભક્તિથી આપણાં પાતરા ભરે છે, પણ આપણી વૃત્તિ ક્યાં છે ? વિચાર-માંય આજ્ઞા નથી તો આચરણાની વાત જ ક્યાં ? પૂજ્ય આગમોદ્ધારક શ્રી જણાવતાં કે “૪ થા આરામાં કેવલજ્ઞાન પામવું સહેલું છે. પણ પાંચમા આરામાં સમ્યકત્વ મેળવવું અને ટકાવવું અતિ દુષ્કર છે.” કેવલજ્ઞાન ક્ષાયિક છે. સામાન્ય રીતે આપણું સમકિત ક્ષયોપથમિક ભાવનું છે. માટે ટકાવવું દુષ્કર છે. આપણને આવી દુર્લભતા લાગે છે ?
"સિધારા યંવમUT 07'અસિધારાઋતલવારની ધારપર ચાલવા તુલ્ય આ સાધુપણું છે. આપણને આવું કઠિણ લાગે છે ? ઘરમાં ૧ કપ ચા મળતી હતી અને અહીં ??? “અધ્યાત્મસાર'માં જણાવ્યું છે કે "મધુ રસમાણ “મધુર રસ જોઇને અજ્ઞાનીની દાઢમાંથી રસ ઝરે. અને જ્ઞાનીની આંખમાંથી આંસુ ઝરે.” પારણું કરતાં આંસુ પડે એવું જીવનમાં કદી બને છે ? ના, સમ્યકત્વ નબળું છે; એના આ પરિણામ છે. ૪ થા ગુણઠાણામાં ભેદજ્ઞાન ચોક્કસ હોય. આ ભેદજ્ઞાનવાળી ભૂમિકાએ આત્માની સ્થિતિ કેવી હોય ? તે ભૂમિકાએ પહોંચવા મોહનીય મંદ બનાવવું પડે. મોહનીયને ભેદનારું આ દંડક સૂત્ર છે.
પોતાના ઉપયોગને સ્થિર કરવા બેઠામિ-ઠાઉં' શબ્દ છે. જિનાજ્ઞામાં સ્વ ઉપયોગને સ્થિર કરવાનો છે. માટે “હાઉ! જ્યાં સુધી ઉપયોગ સ્થિર ન થાય ત્યાં સુધી પાપ-કર્મનો બંધ ચાલુ રહેશે સમયે-સમયે પાપ બંધાય છે.
પાપ એટલે 'પતિત ય તાપ’’ જે આત્માને પાડે અધોગતિમાં લઇ
વાચના-૨૯
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
