________________
નીચે મુકવાના છે, જ્યારે ખમાસમણમાં ઢીંચણ પણ નીચે અડાડવાના છે. આથી તેટલી જગ્યાની પ્રાર્થના કરવી પડે.
ખમાસમણ બે પ્રકારના છે. (૧) ભક્તિ મુદ્રાનું અને (૨) સમર્પણ મુદ્રાનું ખમાસમણ.
બંને ખમાસમણમાં પંચાંગ પ્રણિપાત તો છે જ. પાંચ અંગ જમીનને અડે પણ છે, છતાં થોડો ફરક છે. ખમાસમણ દેતાં પાંચ અંગ નીચે ભૂમિને સ્પર્શ કરે ત્યારે બે હાથ અંદર હોય. મસ્તક બહાર હોય તે ભક્તિ ખમાસમણ જ્યારે બે હાથ બહાર લંબાવીને જોડેલા હોય અને મસ્તક બે હાથની વચ્ચે કોણીના ભાગે હોય તે સમર્પણ ખમાસમણ કહેવાય.
સમર્પણ મુદ્રાનું ખમાસમણ માત્ર તીર્થકરને તથા દીક્ષાગુરુ ને જ અપાય.
ખમાસણમાં આગળ-૩ પાછળ-૩ વચ્ચે-૩ ઓઘા ઉપર-૩ અને હાથના ર એમ ૧૪ સંડાસા થયા. તથા ઉભા થતાં પગની પાછલી પાની અને જમીનના એક સાથે ૩ સંડાસા એમ ૧૭ સ્થાનોએ પ્રમાર્જના થાય. તેને ૧૭ સંડાસા કહેવાય.
જ્ઞાનીઓની આજ્ઞા પ્રમાણે ખમાસમણાં દેવાથી કેન્સરના રોગો તથા આંતરડાના રોગો ખતમ થાય. જ્ઞાનના ૫૧ ચારિત્રના ૭૦ વિગેરે ખમાસમણાં પણ આમ ૧૭ સંડાસા સહિત જ દેવાય.
આવશ્યક સૂત્રમાં વંદન આવશ્યકમાં મામા ભાણેજની વાત છે.
એક રાજાના ચાર પુત્રે દીક્ષા લીધી, એમના મામાએ તે પહેલાં જ દીક્ષા લીધી હતી સ્થવિરની પાસે રહીને ચારે ભાણજી મ. દ્વાદશાંગી ના જાણકાર અને ગીતાર્થ થયા. આપણે સંસારી સંબંધ ખૂબજ વધારી દીધા છે. આથી ભાવાનો સમય પણ ન મલે સમય મળે તેમાં મન પણ ન ચોટે એવી સ્થિતિ આજની છે. મામા મહારાજ આચાર્ય બની ગયા છે. આ બાજુ ચારે ભાણેજ મહારાજ દ્વાદશાંગી ભણીને તૈયાર થયા છે, છતાં; ત્યાં સુધી પત્ર સમાચાર નહી. આથી તે ચારે સાધુ મ. ગુરુની આજ્ઞા મેળવી મામા મહારાજ ક્યા ગામે છે તે સમાચાર મેળવી વંદન કરવા જવાની ભાવના થાય છે. મામાઆચાર્ય મ. ને વંદન કરવા જવા માટે ગુર્વાજ્ઞા માંગે છે. ગુરુ મહારાજની આજ્ઞા લઇ મામા મહારાજને મલવા જ્યાં જાય છે, તે નગરમાં જતાં જતાં છેલ્લા દીવસે (વિહારમાં) | વાચના-૩૨
*
:
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org