________________
( ૭ ). न भवति धर्मः श्रोतुः, सर्वस्यैकान्ततो हितश्रवणात् । ब्रुवतोऽनुग्रहबुद्धया, वक्तस्त्वेकान्ततो भवति. २९ श्रममविचिन्त्यात्मगतं, तस्माच्छेयः सदोपदेष्टव्यम् । आत्मानं च परं च हि, हितोपदेष्टानुगृह्णाति. ३० नर्ते च मोक्षमार्गाद्धितोपदेशोऽस्तिं जगति कृत्स्नेऽस्मिन् ; तस्मात्परमिममेवेति मोक्षमार्ग प्रवक्ष्यामि.
પરમ ઋષિ અને પરમ પૂજ્ય એવા વીરભગવાનને ત્રિકરણ શુદ્ધિએ નમસ્કાર કરીને અલ્પ શબ્દો છતાં ઘણા અર્થને સંગ્રહ કરનાર આ તત્વાર્થાધિગમ નામના લઘુ ગ્રન્થને શિષ્યના હિતને માટે હ (ઉમાસ્વાતિ વાચક) વર્ણન કરીશ, જે અરિહંત વચનના એક દેશ (ભાગ) તુલ્ય છે. ૨૧–રર
મહાન, ઘણું મેટા વિષયવાળા અને દુર્ગમ (મુશ્કેલીથી સમજાય તે) છે ગ્રંથ અને ભાગ્યને પાર જેને, એવા જિનવચનરૂપી મહાસાગરનો સંગ્રહ કરવાને કેણ સમર્થ થઇ શકે? ર૩
જે પુરૂષ અતિ વિશાળ ગ્રંથ અને અથવડે પૂર્ણ જિનવચનને સંપૂર્ણ રીતે સંગ્રહ કરવાની ઇચ્છા કરે છે, તે મૂઢ મસ્તકવડે પવતને તેડવાને ચાહે છે, બે ભુજાવડે પૃથ્વીની સાથે પર્વતને ખેંચવાને ચાહે છે, સમુદ્રને બે ભુજાઓ વડે તરી પાર પામવાને ચાહે છે અને વળી ડાભના અગ્રભાગવડે સમુદ્ર (જળ) ને માપવા ચાહે છે. આકાશમાં ઉછળી ચંદ્રનું ઉલ્લંઘન કરવા ચાહે છે, મેરૂ પર્વતને હાથવડે કંપાવવા ચાહે છે, ગતિવડે વાયુથકી પણ આગળ જવા ચાહે છે, અંતિમ ( સ્વયંભૂરમણ) સમુદ્રને પીવાને ચાહે છે અને ખજુઆની પ્રભાથી સૂર્યને પરાભવ કરવા ચાહે છે. ૨૪-૨૫-૨૬
જે માટે જિનવચનનું એક પણ પદ, ઉત્તરેત્તર જ્ઞાનપ્રાપ્તિ
