________________
(૧૧૭) જન્મ આશ્રયી પંદર કમભૂમિમાં ઉત્પન્ન થયેલ સિદ્ધ થાય અને સંહરણ આશ્રયી આખા મનુષ્ય ક્ષેત્રમાં સિદ્ધ થાય. પ્રમત્તસંવત અને દેશવિરતનું હરણ થાય છે. સાધ્વી, વેદરહિત, પરિહારવિશુદ્ધિસંત, પુલાક, અપ્રમત્ત, વૈદ પૂર્વ અને આહારક શરીરીનું સંહરણ થતું નથી. ઋજુસૂત્ર અને શબ્દાદિ ત્રણ નય પ્રત્યુત્પન્ન પ્રજ્ઞાપનીય જાણવા અને બાકીના ન બને ભાવને જણાવે છે.
૨ કાળ–પ્રત્યુત્પન્ન પ્રજ્ઞાપનીય ભાવે અકાળે સિદ્ધિ પામે. પૂર્વભાવ પ્રજ્ઞાપનીયની અપેક્ષા એજન્મથી ઉત્સપિણું–અવસર્પિણી અને ઉત્સપિણુ–અવસર્પિણ (મહાવિદેહને અવસ્થિત કાળો, તેમાં ઉત્પન્ન થયેલ સિદ્ધ થાય. સહરણ થકી પણ એજ કાળમાં ઉત્પન્ન થયેલ સિદ્ધ થાય. એટલું વિશેષ છે કે અવસર્પિણુમાં ત્રીજા આરાના સંખ્યાતા વર્ષ બાકી રહે છતે જન્મેલ અને ચોથા આરામાં ઉત્પન્ન થયેલા સિદ્ધ થાય. ચેાથામાં જન્મેલ હોય તે પાંચમા આરામાં સિદ્ધ થાય પણ પાંચમામાં ઉત્પન્ન થયેલ સિદ્ધ ન થાય. બાકીના આરામાં સિદ્ધ ન થાય. સંહરણ આશ્રયી સર્વ કાળે સિદ્ધ થાય. ઉસપિણીનું એ ( અવસર્પિણી) થી ઉલટું જાણવું.
૩ ગતિ–પ્રત્યુપન્ન પ્રજ્ઞાપનીય ભાવે સિદ્ધિ ગતિમાં સિદ્ધ થાય. બાકીના નો અનાર પશ્ચાતકત ગતિવાળા અને એકાન્તર પશ્ચાતકૃત ગતિ વાળા એમ બે ભેદથી છે. અનાર પશ્ચાતકૃત ગતિવાળા મનુષ્ય ગતિમાં સિદ્ધ થાય. એકાન્તર પશ્ચાત કૃત ગતિવાળા સામાન્ય થકી સર્વ ગતિમાંથી આવેલા સિદ્ધ થાય.
૪ લિંગ–પ્રત્યુપન્ન ભાવ પ્રજ્ઞાપનીયે વેદવિનાના સિદ્ધ થાય. પૂર્વ ભાવ પ્રજ્ઞાપનીયે ત્રણે લિંગ (વેદ) વાળા અને ત્રણે લિંગથી આવેલા સિદ્ધ થાય.
૧ સિદ્ધના જ રહે છે તે ક્ષેત્રમાં (સિદ્ધ શિલા ઉપર) કાળની ગણતરી નથી માટે.
