________________
( ૧૨ )
તેવી શક્તિ તે જ ઘાચારણ, જેનાથી આકાશને વિષે ભૂમિની જેમ ચાલે, પક્ષીની પેઠે ઉંચે ઉડવુ, નીચે ઉડવુ* વગેરે કરે તેવી શક્તિ તે આકારા ગતિ ચારણ, આકાશ [ ખાલી જગ્યા ]ની પેઠે પત મધ્યેથી પણ ચાલી શકે તેવી શક્તિ તે અપ્રતિઘાતિ, અદૃશ્ય થવું તે અતર્ધાન શક્તિ. જુદા જુદા પ્રકારના અનેક રૂપને એક સાથે કરી શકે તથા વિશેષ તેજ ઉત્પન્ન કરી શકે તેવી શક્તિ તે કામરૂપી અર્થાત્ મરજી માફક રૂપ ધારણ કરી શકાય તે. ઈત્યાદિઋદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. વળી ઇન્દ્રિયાને વિષે મતિજ્ઞાનની વિશુદ્ધિ વધારે હોવાથી સ્પશન, આસ્વાદન, સુઘવું, જોવુ, સાંભળવુ એ વિ ષચેાના દૂર થકી પણ અનુભવ કરે છે. એક સાથે અનેક વિષયનુ શ્રવણ જ્ઞાન થાય તેવી શક્તિ તે સભિન્ન જ્ઞાન, એ વગેરે. કાષ્ઠબુદ્ધિ; [ જેમ કાઢામાં અનાજ વગેરે ભંડારેલું રહે તેની પેઠે ભણેલ સૂત્ર વગેરે વિસ્મરણ થયા વિના યાદ રહે ]; બીજબુદ્ધિ [ એક અરૂપ બીજને સાંભળવે કરી ઘણા અને નીપજાવી કાઢે, જેમ એક અનાજનું બીજ વાવવાથી ઘણું નીપજે,તેમ]; પછ પ્રકરણ, ઉદ્દેશ, અધ્યાય, પ્રામૃત, વસ્તુ, પૂર્વ અને અંગ એનું અનુસારીપણું અર્થાત્ પાદિ થોડા જાણ્યાં સાંભળ્યાં હોય તાપણ સપૂર્ણ મેળવી શકે; ઝુમતિ, વિપુલમતિ, પરચિત્ત ( અભિપ્રાય ) જ્ઞાન, ઇચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિ અને અનિષ્ટ વસ્તુની અપ્રાપ્તિ વગેરે મન સ`ધિ ઋદ્ધિઓ જાણવી. ક્ષીરાશ્રવ ( દુધના પ્રવાહના ઝરવા તુલ્ય વચનની મિષ્ટતા ), મવાશ્રય ( મધુના પ્રવાહ જેવા વચનની મિષ્ટતા ), વાદિપણું ( વાદ વિવાદમાં કુરાળતા ), સ` કૃતજ્ઞ ( સર્વ પશુ પક્ષી આદિના શબ્દને જાણે ) અને સ સત્ત્વાવમાધન ( સર્વ પ્રાણીને આધ કરી શકે તેવી શક્તિ ) વગેરે વચન સબંધિ ઋદ્ધિ જાણવી. તથા વિદ્યાધર્પણ, આશીવિષપણ‘ (દાઢાની અ’દર ઝેર ઉત્પન્ન થાય, શાપે કરી બીજાને મારી શકે તે ) અને ભિન્ના