________________
( ૩૧ )
જી અનુક્ષેત્તિ ગતિઃ |
જીવ, પુદ્દગલાની ગતિ આકાશપ્રદેશની શ્રેણી પ્રમાણે થાય છે અર્થાત્ વિશ્રેણી પ્રમાણે ગતિ થતી નથી.
२० विग्रहा जीवस्य ।
જીવની (સિદ્ધિમાં જતાં) અવિગ્રહ ગતિ (ઋૠગતિ) હેાય છે . श्५ विग्रहवती च संसारिणः प्राक् चतुर्भ्यः ।
સંસારી જીવાને ચાર સમયની પૂર્વે એટલે ત્રણ સમયની વિગ્રહવાળી ગતિ પણ થાય છે. અર્થાત્ અવિગ્રહ ( ઋજી ) અને વિગ્રહ (વક્ર) એવી એ ગતિ થાય છે.
સંસારી જીવાને જાત્યતર સત્ક્રાંતિ ( એક સ્થળેથી બીજે સ્થળે ઉત્પન્ન થતાં ) ને વિષે ઉપપાતક્ષેત્રની વક્રતાને લીધે વિગ્રહ ગતિ હોય છે. ઋજુગતિ, એક સમયની વિગ્રહ, એ સમયની વિ ગ્રહ અને ત્રણ સમયની વિગ્રહ એમ ચાર પ્રકારની ગતિ થાય છે. પ્રતિઘાતના અને વિગ્રહના નિમિત્તના અભાવ હાવાથી તે કરતાં વધારે સમયની વિગ્રહુ ગતિ થતી નથી. પુદ્ગલાની ગતિ પણ એ પ્રમાણે જાણવી. ३० एकसमयोऽविग्रहः ।
અવિગ્રહગતિ એક સમયની હોય છે.
३१ एक हौ वाऽनादारकः
વિગ્રહુતિમાં એક અથવા એ સમય અણાહારી હોય છે (વા હેવાથી ચાર વિગ્રહમાં ત્રણ સમય પણ થાય છે. )