________________
( ૨ ) // અથ સામોધ્યાયઃ
१ हिंसा नृतस्तेयाब्रह्मपरिग्रहेन्यो विरतिव॑तम् ।
હિંસા, અસત્ય ભાષણ, ચેરી, મિથુન અને પરિગ્રહથકી વિરમવું તે વ્રત છે. અર્થાત અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અને નિષ્પરિગ્રહતા એ પાંચ વ્રત છે. २ देशसर्वतोऽणुमहती।
એ હિંસાદિની દેશથકી વિરતિ તે અણુવ્રત અને સર્વથકી વિરતિ તે મહાવ્રત કહેવાય છે.
३ तत्स्थैर्यार्थ नावनाः पञ्च पञ्च ।
એ તેની સ્થિરતા માટે દરેકની પાંચ પાંચ ભાવનાઓ હોય છે.
પાંચ વતની ભાવના આ પ્રમાણે;–૧ Áસમિતિ, ૨ મને ગુપ્તિ, ૩ એષણ સમિતિ, ૪ આદાનનિક્ષેપણસમિતિ અને ૫ આલેકિત (સારા પ્રકાશવાળાં સ્થાન અને ભાજનમાં સારી રીતે તપાસ કરી જયણા સહિત ) ભાત પાણુ વાપરવું, એ પાંચ અહિંસા વ્રતની; ૧ વિચારીને ભાષણ, ૨ ધત્યાગ, ૩ લેભત્યાગ, ૪ ભયત્યાગ અને ૫ હાસ્યત્યાગ, એ પાંચ સત્યવ્રતની; ૧ અનિંદ્ય પદાર્થનું ગ્રહણ તથા યાચન, ૨ નિરતર અનિધ ગ્રહણ યાચન, ૩ જરૂર પુરતા પદાર્થનું યાચન, ૪ સાધમિક પાસેથી ગ્રહણ તથા યાચન અને ૫ ગુરૂની અનુજ્ઞા લઇને પાન અને બેજન કરવું, એ પાંચ અસ્તેય વ્રતની; ૧સી, પશુ, પછક (નપુ. સક) વાળા સ્થાને નહિ વસવું, ૨ રાગે કથા ન કરવી,