Book Title: Tattvarthahigam Sutram Sarahasyam
Author(s): Jain Shreyaskar Mandal
Publisher: Jain Shreyaskar Mandal

View full book text
Previous | Next

Page 134
________________ (૧૦૧) ७ अनित्याशरणसंसारकत्वान्यत्वाशुचित्वासवसंवरनिर्जरालोकबोधिउर्लनधर्मखाख्याततत्त्वानुचिन्तनमनुप्रेदाः। ૧ અનિત્ય, ૨ અશરણ, ૩ સંસાર, ૪ એકત્વ, પંઅન્યત્વ, ૬ અશુચિ, ૭ આશ્રવ, ૮ સંવ, ૯ નિર્જરા, ૧૦ લોક સ્વરૂપ, ૧૧ ધિ દુર્લભ અને ૧૨ ધર્મને વિષે વર્ણ વેલ તનું અનુચિંતન (મનન-નિદિધ્યાસન) તે બાર પ્રકારની અનુમેક્ષા છે. અનિત્યભાવના-આ સંસારમાં શરીર, ધન, ધાન્ય, કુટુંબ આદિ સર્વ વસ્તુઓ અનિત્ય (ક્ષણભંગુર ) છે એવું ચિંતવવું તે અશરણ ભાવના–માણસોએ કરીને રહિત એવા અરણ્યમાં સુધા પામેલ બળવાન સિંહના હાથમાં પકડાયેલ મૃગલાને કેઈનું શરણ હેતું નથી તેવી જ રીતે જન્મ, મરણ આદિ વ્યાધિએ ગ્રસ્ત જીવને આ સંસારમાં ધમ શિવાય બીજા કેઈનું શરણ નથી એવું ચિંતવવું તે. સંસાર ભાવના-આ અનાદિ અનંત સંસારમાં સ્વજન અને પરજનની કેઈપણ પ્રકારની વ્યવસ્થા નથી. માતા મરીને સ્ત્રી થાય, ચી મરીને માતા થાય; પિતા મરીને પુત્ર થાય, પુત્ર મરીને પિતા ચાયઃ એમ સંસારની વિચિત્રતા ભાવવી તે. એકત્વ ભાવના-જીવ એકલેજ ઉત્પન્ન થાય છે અને એકલેજ મૃત્યુ પામે છે; એકલાજ કર્મ બાંધે છે અને એકલેજ કર્મ ભોગવે છે. ઈત્યાદિ ચિત્તવવું તે. અન્યત્વ ભાવના હું શરીર થકી ભિન્ન છું; શરીર અનિત્ય છે, હું નિત્ય છું; શરીર જડ છે, હુ ચેતન છું; એ પ્રકારે ચિતવવું તે

Loading...

Page Navigation
1 ... 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166