Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 02

Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan

Page 90

વિવેચનઃ સપૂણ બાદઆદેશ વિદ્યમાન અર્થમાં છે. અને પૂર્વ શબ્દ વ્યવસ્થા
- અર્થમાં છે.
त्यदामेनदेतदो द्वितीयाटीस्यवृत्यन्ते २.१.33 અર્થ : અવાદેશના વિષયમાં ત્યદાદિ સર્વનામનાં પત૬ શબ્દનો દ્વિતીયાના
પ્રત્યય, ચ અને પ્રત્યય પર છતાં આદેશ થાય છે. પરન્તુ
એ વૃત્તિને અન્ત હોય તો પ્ર૬ આદેશ થતો નથી. સૂત્રસમાસઃ ક્લિીય ય ર મોલ્સ ર પતયો સહિદ – ક્લિીયાટ્યમ્ તમિન
(સમા..) વૃત્ત. અના: – કૃત્યતઃા (ષ.ત.) - વૃત્યતઃ અવૃત્યન્તઃ (નમ્ ત) (૧) મેતધ્યયનનો પર્વનુગાનીત-આ ઉષ્ટિ અધ્યયન છે એની અનુજ્ઞા આપો. અહીં અગ્વાદેશનાં વિષયમાં દ્વિતીયાનો પ્રત્યય હોવાથી અને વૃત્તિનો અન્તભાગ નહીં હોવાથી ત્યદાદિ સંબંધીતસર્વનામનો નદ્ આદેશ આ સૂત્રથી થાય છે. (૨) પતિ સાધુનું આવરમ્ અધ્યાય મથો અમેવ સૂત્રણ-આ સાધુને આવશ્યક ભણાવો પછી એને જ સૂત્રો. (ભણાવો) અહીં અગ્વાદેશનાં વિષયમાં દ્વિતીયાનો પ્રત્યય પર છતાં અને વૃત્તિનો અન્તભાગ નહીં હોવાથી ત્યાદિ સંબંધી પતર્ સર્વનામને નિદ્ આદેશ આ સૂત્રથી થાય છે. મત્ર સાવ:' – અન્ સહિત પદ્ હોય તેને પણ આ સૂત્ર લાગે છે. તે જણાવવાં આ દગંત આપેલ છે. (૩) તેન થતા નથી અને હાથથી-એના વડે રાત્રે ભણાયું હવે એના વડે દિવસે પણ ભણાયું. અહીં અવાદેશનાં વિષયમાં “' પ્રત્યય પર છતાં અને વૃત્તિનો અન્તભાગ નહીં હોવાથી ત્યદાદિ સંબંધી તદ્નો ન આદેશ આ સુરથી થયો છે. (૪) પતયો શોધનમ્ શીતમથી નોમંહતી ર્તિ- આ બેનું શીલ સારું છે. તેથી એ બેની મોટી કીર્તિ છે. અહીં અન્વાદેશના વિષયમાં “શું પ્રત્યય પરમાં છે અને વૃત્તિનો અન્તભાગ નહીં હોવાથી ત્યદાદિ સંબંધી તદ્નો પુનદ્ આદેશ આ સૂત્રથી થયો છે...