Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 02
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
८८
વિવેચન :
અવચ+પ્તિ - વાંરે... ૧.૨.૨૧ થી અસ્વ સ્વર પર છતાં રૂ નો ન્યૂ થયો.
અવ་+ત્તિ - વાડદ્રૌ ૨.૧.૪૬ થી અવસ્ નાં એક ર્નો મેં થયો. અવમુયન્+સિ – માતુવર્ગોનુ ૨.૧.૪૭ થી ર્ પછીનાં વર્ણનો ૩ થયો. અનુયગ્ - વીર્યાન્... ૧.૪.૪૫ થી સિ નો લોપ. અનુયમ્ - પરમ્ય ૨.૧.૮૬ થી ર્ નો લોપ.
•
અવમુયન્ – 'નિમિત્તાપાયે નૈમિત્તિસ્યાવ્યપાયઃ' નિમિત્ત દૂર થયે છતે નૈમિત્તિકનો પણ અભાવ થાય છે. તેથી ર્ નાં યોગમાં સ્ નો સ્ થયો હતો. હવે જ્નો લોપ થયો તેથી તેનાં નિમિત્તે થયેલાં ગ્નો પણ અભાવ થયો. એટલે કે 7 થઈ ગયો.
અનુયક્ – યુવ્... ૨.૧.૭૧ થી ૬ નો ફ્ થયો. અમુલ્ય — જ્યારે પ્રથમ ર્ નો મૈં અને તેનાં પછીનાં વર્ણનો ૩ થાય ત્યારે આ પ્રમાણે રૂપ થાય.
અમુમુક્— જ્યારે બંને ર્ નો મ્ અને બંને મ્ પછીનાં વર્ણનો ૪ થાય ત્યારે આ પ્રમાણે રૂપ થાય.
ext
અચ — વિકલ્પ પક્ષે જ્યારે ટ્ નો મૈં ન થાય ત્યારે... અહીં વા વ્યવસ્થિત વિભાષા માટે છે. વિકલ્પ માટે નથી. परतः केचिदिच्छन्ति केचिदिच्छन्ति पूर्वतः ।
સમયો: વિવિત્ત્પત્તિ, ઝેવિવિન્તિ નોમયો: 1 કેટલાંક અત્રિ નાં ર્નો મ્ માને છે.
કેટલાંક અસ્ નાં ર્નો મ્ માને છે.
કેટલાંક અવત્ અને અદ્રિ બંનેનાં ટ્નો ન્ માને છે.
કેટલાંક અવત્ અને અદ્રિ બેમાંથી એકેય ટ્ નો મ્ માનતાં નથી. તેથી ઉપરોક્ત પ્રમાણે ચાર રૂપ સિદ્ધ થયાં. માતુવર્ગોનું ૨.૧.૪૭
અર્થ :
અસ્ નાં મ્ ની પરમાં રહેલાં વર્ણનો બધું કાર્ય કર્યા પછી ૩ વર્ણ થાય છે. વિવેચન : અન્વિતિ વિમ્ ? અમુખૈ, અમુખિન્ ।
આ બંને પ્રયોગમાં બધું કાર્ય કર્યા પછી આ સૂત્ર લગાડ્યું. તેથી અમુષ્પ અને અમુષ્પિન્ રૂપો બની શક્યાં. જો પહેલાં આ સૂત્ર લગાડ્યું હોત
