Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 02
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૧ON
“સાવિષ્ટ શાર્થ શRચાડવા શું કારથી જણાવેલું કાર્ય કારનું પણ થાય છે. આ ન્યાયથી વૃક્ષ નાં તાલવ્યનો લોપ થયો. ૨.૧.૮૮ માં દત્ય જૂ નાં લોપનો વિધિ બતાવ્યો છે. પરન્તુ ઉપરોક્ત ન્યાયથી તાલવ્ય નો પણ લોપ થાય. હવે અહીંનએ ત્તના સ્થાને થયેલો આદેશછે. તે અહીં માન્યો. પરંતુ
નું કાર્ય કરવું હોય ત્યારે નો આદેશ અસત્ થતો નથી. માટે યગઋગ-મૃગ.. ૨.૧.૮૭ થીર્નો કરવાના પ્રસંગે અસત્ નહીં મનાય. કારણ કે ત્ નાં સ્થાનમાં થયેલાં ને ત ન માન્યો. માટે ધુ પ્રત્યય પરમાં નથી. તેથી ૨.૧.૮૭ સૂત્ર નહીં લાગે. તેથી નવમ્ ૨.૧.૮૬ સુત્ર લાગવાની પ્રાપ્તિ આવી અને તે સૂત્ર આ સૂત્રથી પરવિધિમાં છે. તેથી પરવિધિમાં ૧ને આ સૂત્રથી અસત્ માની ? મનાય. માટે ધુડાદિ પ્રત્યય માની ૨.૧.૮૬ સૂત્ર લાગે. વૃન્ન થશે. વૃ+ન+સ વૃ+T+સિ – પૃવશોખ. ૨.૩.૬૩ થી નો .
વૃા+સિ - તને પરમ ૧.૧.૨૦ થી પદસંજ્ઞક. વૃ ષ્ટ – સોરઃ ૨.૧.૭૨ થી દિલ નો . વૃવાર - પલાન્ત... ૧.૩.૫૩થી વિસર્ગ. જો કરવાના પ્રસંગે પણ ત ના સ્થાને થયેલાં ન ને અસત્
મનાયો હોત તો વૃw: એવું અનિષ્ટ રૂપ થાત. વિવેચનઃ ૪.૨.૬૮ થી ૪.૨.૭૮ સુધીનાં જે સૂત્રો છે તેમાં જે વત પ્રત્યયનાં
આદેશો બતાવ્યા છે. એ બધાં સૂત્રો અહીં છે એમ સમજી લેવાં. ककारेण उपलक्षितः तः इति क्त प्रभारी पाथी क्त, क्तवतू, વિત, વત્તા વિ. પ્રત્યયો ગ્રહણ કરાય. જૂનિ – રૂપો મતિવ.... જ્યારે વિત્ત લાગીને બને છે ત્યારે. નૂની – પં.સ્ત્રી. સીવ... નપું. વારિવ. વૃવ: – વિશેષણ છે.
પોઃ રિસ ૨.૧.૬૨ અર્થ : સ્ પર છતાં ૬ અને ટૂ નો થાય છે. સૂત્રસમાસઃ 58 વ્યક્તિ પઢી તયો (ઈ.ઢ.) ઉદા. – જેસ્થતિ – પિન્ = પીસવું. પતિ (ભવિષ્યન્તી).
તિ – તવો.. ૪.૩.૪ થી ગુણ...
