________________
પોતાનાજ કાકા અજિતસેન રાજાની બુદ્ધિ ભ્રષ્ટ થઈ “શ્રીપાળનું રાજ્ય વિગેરે બધું જ પડાવી લઈ જાનથી મારી નાખું.” આ જાણ થતાં નાની ઉંમરમાં જાન બચાવવા મા કમલપ્રભા શ્રીપાળ દિકરાને લઈને ભાગી. બાલ્ય અવસ્થામાં જ સત્તા ગઈ, સંપત્તિ ગઈ, વૈભવ ગયો. યુવાનીમાં શરીરે કોઢ રોગ થયો. શરીર પણ સડી ગયું. શ્રીપાલને પડોશીઓને ભળાવી મા કમલપ્રભા દવા અર્થે કૌશાંબિ ગઈ તે ન આવી. શ્રીપાલ માથી પણ વિખુટો પડ્યો. કોઢરોગથી ડરી પાડોશીઓએ તેને હડધૂત કર્યો, છેવટે સાતસો કોઢીયાના ટોળામાં ભળ્યો. છતાં જીવનમાં કોઈ નીરાશા નથી, મરી જવાનો કોઈ વિચાર નથી. શરીરમાં ભયંકર દાહ હોવા છતાં ચહેરા ઉપર કોઈ ઉદાસીનતા નથી. કોઇના પ્રત્યે નફરત, તિરસ્કાર નથી.
ઉબર રાણાનું સ્વરૂપ કેવું બેઢંગુ છે? શરીર કદરૂપું થઈ ગયું છે, શરીરે કોઢ રોગ છે, રસી સતત ઝર્યા કરે છે, આખા શરીરે માખી બણબણ કર્યા કરે છે, રસ્તા પરથી પસાર થાય ત્યારે લોકો પૂછે છે, “કોણ છે? ભૂત, પ્રેત કે પિશાચ.” તેને માણસ રૂપે સ્વીકારવા પણ કોઈ તૈયાર નથી. તેના સ્વરૂપને જોઈ ઢોર પણ ડરી જાય છે.
“ઢોર ધસે કુતરા ભસે ધિક્ ધિક્ કરે પુરલોક' એ વર્ણન પ્રસિદ્ધ છે.... છતાં તે ઉબર જ્યાં જ્યાં જાય છે ત્યાં પ્રસન્ન વદન છે, અંતરમાં અદમ્ય ઉત્સાહ છે, દુઃખદર્દની રેખા નથી, જે સ્થિતિ આવી પડી છે તે સહજતાથી સ્વીકારી લીધી છે. કોઈ પ્રતિકાર કર્યો નથી, ક્યાંય ઉદાસ થયા નથી. મયણા મલ્યા પહેલાંની આ ઉંબરની ભૂમિકા છે.
આપણા જીવનમાં કદાચ કર્મોદય પલટાય અને થોડું ઘણું મહ્યું છે તે બધુંજ ચાલ્યું જાય, પરિવારથી વિખૂટા પડી જઈએ, શરીર કાંઈ કામ ન કરી શકે તો આપણી હાલત શું થાય? શુભ કર્મના ઉદયમાં જેટલો આનંદ છે તેટલો જ આનંદ અશુભ કર્મના ઉદયમાં ખરો કે નહી? ઉંબરને હજુ મયણા મલી નથી, ધર્મ મલ્યો નથી, સિદ્ધચક્રજી મલ્યા નથી છતાં જન્મજાત સહજ સમજણ મલી છે.
પુણ્ય-પાપના ઉદય કરતાં આત્માની ભૂમિકા મહત્વની છે. સૂર્યોદય
