________________
૨) શું બનવું છે? શ્રીપાલ – ધવલ કે અજિતસેન
શ્રીપાલ કથામાં મહત્વના ત્રણ પાત્ર છે. શ્રીપાલ, ધવલ અને અજિતસેન. આ ત્રણ પાત્રોની આપણે વિચારણા કરવાની છે. આપણે કયા પાત્રના ભાવોમાં જીવી રહ્યા છીએ તે આપણે જાતે જ નક્કી કરવાનું છે.
શ્રીપાલ – જન્મજાત ગુણીયલ છે. તેને ક્યારેય પણ કોઇને દુઃખ, કષ્ટ આપ્યું નથી. પોતાનું બધું જ ચાલ્યું ગયું પરંતુ મનમાં ખેદ, દુઃખ કે દીનતા નથી. વર્તમાન પરિસ્થિતિને વધાવી લેનાર છે. પોતાના કારણે બીજા કોઇને દુઃખ પડે તો પોતે જોઇ શકે તેમ નથી. મારા નિમિત્તે કોઇ દુઃખી થવો ન જોઇએ. આ દુનિયામાં મને કોઇ દુઃખ આપતું જ નથી. બધા મારા ઉપકારી છે. શ્રીપાલને ધવલ પણ ઉપકારી લાગે છે અને અજિતસેન કાકા પણ ઉપકારી લાગે છે. ક્યાંય કોઇના પ્રત્યે દુશ્મની, ઇર્ષા, દ્વેષ વિગેરે કાંઇ જ નથી. જન્મજાત ગુણોને લઇને શ્રીપાલ આવેલ છે. જે વ્યક્તિ જન્મથી ગુણીયલ છે, દુશ્મનને પણ પોતાના ઉપકારી માને છે, નિસ્વાર્થ ભાવ, સરળતા, દરેક પરિસ્થિતિને હસતે મોઢે સ્વીકારી લેનાર છે તે શ્રીપાલની ફ્રેમમાં ગોઠવાઇ શકે છે.
હવે વાત છે ધવલ અને અજિતસેનની...
બન્ને પાત્ર દુર્જનતા ભરેલા છે. ધવલ અને અજિતસેન બન્નેએ શ્રીપાલને જાનથી મારી નાખવા અને તેનું બધું જ પડાવી લેવું તે દુષ્ટ ભાવ બન્નેમાં છે. આર્તધ્યાનથી પણ આગળ વધી જાનથી મારી નાખવાનું રૌદ્રધ્યાન બન્નેએ કર્યું છે.
29
