Shripal Katha Anupreksha

Author(s): Naychandrasagarsuri
Publisher: Purnanand Prakashan

Page 70

મયણા કહે છે-માઝામાં મજા છે, મર્યાદામાં મજા છે. પિતા મર્યાદા ચૂક્યા છે, સુરસુંદરી મર્યાદા ચૂકી છે, સભાજનો પણ જાહેરમાં મર્યાદાભંગ પૂર્વક સુરસુંદરીના અરિદમન સાથેના લગ્નની જાહેરાત સાંભળી હરખાઈ હરખાઈને મર્યાદા ચૂકે છે. મયણા વિચારે છે... બધા મર્યાદા ચૂકશે તો કુદરત મર્યાદામાં રહેશે કેવી રીતે? મર્યાદાની સીમા રેખા હોય છે, તેમાં ઘણું જતું કરવું પડે છે, પરંતુ... છેવટે તો તે જ રક્ષણ કરનાર છે.
મયણા સમજે છે કે પિતાજી વાત કરે છે હું કહું તે થાય તે વળી વ્યવહારનયથી સાચી છે પરંતુ પિતાજી ગર્વના કારણે વ્યવહાર-મર્યાદા ચૂકી રહ્યા છે તેમના અંતરના ઉંડાણમાં આ વાત બેસી ગઈ છે. માનકષાય સવાર થઈ ગયો છે. ખોટા રસ્તે ચડી ગયા છે ત્યારે તેમને કર્મવાદ સમજાવવો તે અલગ વાત છે. કર્મવાદનો અભ્યાસ છે સમજાવી શકાય. પરંતુ “વરની પસંદગી તો પિતાએ જ કરવાની હોય આ આર્ય સંસ્કૃતિનો વ્યવહાર કપરી પરિસ્થિતિ સર્જી તેવો છે છતાં તેને અખંડ રાખે છે. આ છે સ્યાદ્વાદની પરિપક્વતા. આ છે મયણાનો વિવેક, મયણાની નમ્રતા. સ્યાદ્વાદી ક્યારેય મર્યાદાને ન ચૂકે.... મયણા કહે છે – મર્યાદામાં રહો, ભલે; તત્કાળ લાભ ન દેખાય, સત્તા, સંપત્તિ, સૌંદર્ય, રૂપ, ઐશ્વર્ય આદિ કોઈ પણ મદ ન કરો. લજ્જા, મર્યાદા, નમ્રતા રાખે તો સર્વત્ર આનંદ છે. મયણાને કોઢીયા સાથે પિતાએ વળાવી, કોઢીયો ઉંબર છોડીને જવાનું કહે છે છતાં મયણા જતી નથી. રૂપ, લાવણ્ય, આરોગ્ય, સુખશાંતિ જોખમમાં છે છતાં કોઢીયા ઉંબરને છોડવા તૈયાર નથી. આ સ્થિતિમાં પણ મયણાને પિતા પ્રત્યે દ્વેષભાવ નથી પૂજ્યભાવ છે. પિતાએ ગુસ્સામાં આવી ભલે કોઢીયા સાથે વળાવી પરંતુ મયણાએ મર્યાદા ન જ વટાવી, તો... છેવટે કેવી સ્થિતિ સર્જાઇ તે નજર સામે છે. છેલ્લે
મયણા અને સુરસુંદરી બંને બહેનો છે. મયણા કહે છે – જીવનમાં ક્યાંય મદ-અભિમાન ન કરો, જીવન નંદનવન
બનશે.
સુરસુંદરી કહે છે – જીવનમાં ક્યાંય પણ અભિમાન કરશો તો દુઃખી દુઃખી થઈને મારી જેમ જ્યાં ત્યાં રખડવું પડશે. (ભવભ્રમણ કરવું પડશે). બધું
ఉండడు ముడుపులు
=
ળું છે. છેલ્થ છે
©
©©©©©.૫