________________
જુદા જુદા પ્લાન બનાવવાનું આર્તધ્યાન, પુનઃ પુનઃ તેજ પ્રવૃત્તિ કરવા પ્રેરાય તે આર્તધ્યાન, મળેલું ચાલ્યું જાયતોમહાઆર્તધ્યાન. આઆર્તધ્યાનની પરંપરામાં કર્મબંધ કરી, ભવોની પરંપરાને વધારતો જ જાય. ભવાભિનંદી જીવોની કેવી સ્થિતિ છે?
કોઈ ભાગ્યયોગે પ્રભુનું શાસન મળે ચારિત્ર ધર્મ અને તપધર્મને આરાધે તો નિષ્ફળતાના યોગો તુટે, આર્તધ્યાન ઓછું થાય..
ચારિત્રની આરાધનાથી નવા બંધાતા કર્મો (આશ્રવ) પ્રત્યે અણગમો થાય કદાચ તીવ્ર કર્મના ઉદયે પ્રવૃત્તિ ન બદલાય તો પણ આરાધના પ્રભાવે પરિણતિ તો બદલાય છે. ૭૦ ભેદની આરાધના અંતરમાં નિર્વેદ ભાવ પેદા કરે છે. પછી સંસારની પ્રવૃત્તિ કરવા છતાં રુચિ મંદ પડતી જાય છે. જેથી નિર્ધ્વસપણું ઓછું થાય છે.
તપ ધર્મની આરાધનાથી પૂર્વ બાંધેલા કર્મોનું ભાન થાય પ્રતીતિ થાય પછી તપધર્મ દ્વારા તેને તોડવા પ્રયત્નશીલ બને.
ચારિત્ર અને તપપદના પ્રભાવે પૂર્વકૃત મોહદશા મંદ પડવાના પ્રભાવે ખોટી-પક્કડોમાંથી મુક્ત બની સત્યમાર્ગ તરફ ગતિ કરે છે. કોઈની સાચી વાત પણ ગળે ઉતરે છે. તેથી નિષ્ફળ પ્રવૃત્તિથી નિવૃત્ત થઈ સફળ પ્રવૃત્તિ આદરે છે. - શ્રીપાલ નિષ્ફળ પ્રવૃત્તિ ક્યારેય કરતા ન હતા કેમ કે તેમાં શ્રમ-સમય અને સંપત્તિનો જ વ્યય છે, છેવટે દુઃખી થવાનું છે. તે સમજતા હતા. પોતાની ભરજુવાન અવસ્થા હોવા છતાં જ્યાં સુધી સામર્થ્ય આવ્યું નહી ત્યાં સુધી પોતાનું રાજ્ય મેળવવા પ્રયત્ન તો ઠીક છે, વિચાર પણ નથી કર્યો. કારણ કે શ્રીપાલ પોતે સમજે છે અત્યારે પ્રયત્ન કરવામાં સાર-મજા નથી. અત્યારે મારી પાસે સામર્થ્ય નથી. કદાચ ભાગ્ય યોગે રાજ્ય મળી પણ જાય તો પણ, આ કોઢીયાની સ્થિતિમાં રાજ્ય સંચાલન કરવું શક્ય નથી માટે. રાજ્ય મેળવવાની ઉંડી ઉંડી ઈચ્છા હોવા છતાં તેઓને તત્કાળ રાજ્ય મેળવવાનો વિચાર સુદ્ધા આવતો નથી.
Gడు డబుల నుండు