________________
વૈભવ-સંપત્તિમાં રમો નહીં
શ્રીપાલની વધતી જતી સંપત્તિ બે બે રાજપુત્રીઓ સાથે લગ્ન કરીયાવરમાં મળેલી અઢળક સંપત્તિ જોઈને ધવલને શ્રીપાલ પ્રત્યે અત્યંત ઈર્ષ્યા આવે છે. સાવ કંગાળ-ખાલી હાથે આવનાર મારા કરતાં ચઢી ગયો, હું રહી ગયો. આ વિચાર ધવલને કોરી ખાય છે. શ્રીપાલનું બધું જ સંપત્તિ-જહાજો, પત્નિઓ હું લઈ લઉં, " મારી ઈજ્જત રહી જાય અને બધું મારું થઈ જાય તેવા વિચારોમાં રમે છે. માનવ પ્રકૃતિ કેવી છે? પાપકરવું છે પણ છુપીરીતે ઈજ્જતનાજવી જોઈએ. સજન મિત્રોની સલાહ ગમતી નથી. દુર્જન મિત્ર ખાનગીમાં રસ્તો બતાવે છે, “દરિયામાં પડી ગયો તેવું કાવતરું કરો'... તે પ્રમાણે ધવલે યોજના બનાવી... યોજના પ્રમાણે શ્રીપાલને દરીયામાં ફેંક્યો. શ્રીપાલને નીચે દરિયો-મૃત્યુ દેખાય છે. હાયરે! ઓ બાપરે!! બચાવો બચાવો! શું થશે મારી પત્નિઓનું, શું થશે મારી સંપત્તિનું? આવો કોઈ વિચાર શ્રીપાલને નથી આવતો પરંતુ મોઢામાંથી શબ્દો સરી પડે છે. “નમો અરિહંતાણં” નવપદ-સિદ્ધચક્રજી કેવા ઓતપ્રોત થયા હશે..? લોહીના બુંદે બંદે અને આત્માના પ્રદેશ પ્રદેશે કેવા વ્યાપી ગયા હશે? આજની ભાષામાં કહીએ તો... સુષુપ્ત મન સુધી પ્રભુસ્મરણના સંસ્કાર કેવા જામ થયા હશે. શ્રીપાલને ધર્મ-પ્રભુ મત્યે હજુ ૬ થી ૭ મહીના થયા છે. છતાં શ્રીપાલ અરિહંતમાં કેવા ઓતપ્રોત થઈ ગયા છે? બધું જ નષ્ટ થઈ રહ્યું છે, છતાં ક્યાંય મન નથી, આપણને જન્મ થતાં જ પ્રભુ મળ્યા છે. પરંતુ પ્રભુ હેવામાં આવ્યા છે કે નહીં? ખરા સમયે પ્રભુ યાદ આવે કે નહીં? આપણું મન ક્યાં જામેલું છે? પૈસામાં કે પ્રભુમાં, વિભુમાં કે વૈભવમાં તે આવા આપત્તિ કાળે જ ખ્યાલ આવે છે. જે સંપતિ, વૈભવ, મુકીને જ જવાના છીએ. યમરાજ સામે આવશે ત્યારે કોઈ બચાવી નહી શકે. મારાપણાની મમતા નિશ્ચયે દુગર્તિમાં લઈ જાય છે. સિદ્ધચક્રના પ્રભાવથી આ વાત શ્રીપાલને સમજાઈ ગઈ છે, માટે તો આવી સ્થિતિમાં પણ મન અરિહંત સિદ્ધચક્રમાં જામેલું છે, અહીં શ્રીપાલ કહે છે, જે રહેવાનું નથી જ તે ભલે રાખીએ પણ તેમાં મન ન રાખવું આ પણ એક સાધના છે, યોગ છે. ગૃહસ્થ
ఉండలు ముడుపులు
