________________
૪૦
સાદાદિપ્રરૂપણા જોઈએ. પન્નવણામાં તો મહાદંડક અલ્પબદુત્વમાં પણ ભવનપતિ કરતાં રત્નપ્રભાનારકીને જ અસંખ્યગુણ કહ્યા છે. માટે લોકપ્રકાશનો એ પાઠ અશુદ્ધ છે એમ સ્પષ્ટ રીતે જણાય છે. એમાં રત્નપ્રભા અને ભવનપતિ માટે જે કહ્યું છે એને ઉંધું કરી દેવાથી પન્નવણાનો મત આવી જાય છે.)
* વૈમાનિક * સૌધર્મ-ઈશાન-પન્નવણા, અનુયોગદ્વાર, જીવસમાસ, પંચસંગ્રહ અને લોકપ્રકાશ... બધાના મતે અંગુલનું બીજું વર્ગમૂળ x ત્રીજું વર્ગમૂળ જેટલી સૂચિશ્રેણિના આકાશપ્રદેશો જેટલા. આને જ બીજી રીતે કહીએ તો અંગુલના ત્રીજા વર્ગમૂળનો ઘન કરવાથી જેટલા આકાશપ્રદેશ આવે એટલી શ્રેણિના આકાશપ્રદેશો જેટલા. [અંગુલનું બીજું વર્ગમૂળ એટલે અંગુલીજ ત્રીજું વર્ગમૂળ એટલે અંગુલી તેથી, અંગુલનું બીજું વર્ગમૂળ x ત્રીજું વર્ગમૂળ = અંગુલ૧/૪ x અંગુલ૧/૮ = અંગુલ/૪+ ૧/૮ = અંગુલી/૮ આ જ અંગુલના ત્રીજા વર્ગમૂળ (અંગુલV૮) ના ઘન બરાબર છે.] * ત્રીજો - ચોથો દેવલોક - સૂચિશ્રેણિ - સૂચિશ્રેણિનું ૧૧મું વર્ગમૂળ. (અથવા સૂચિશ્રેણિના પ્રથમ, દ્વિતીય...યાવત્ અગ્યારમા વર્ગમૂળને પરસ્પર ગુણવાથી જે આવે એટલા.). * પાંચથી આઠમા દેવલોકના દેવો સૂચિશ્રેણિને ક્રમશઃ ૯મા, ૭માં, પાંચમા અને ચોથા વર્ગમૂળથી ભાગવાથી જે જવાબ આવે એટલા છે. બીજી રીતે કહીએ તો સૂચિશ્રેણિના ક્રમશઃ પ્રથમ-દ્વિતીય વગેરે ૯, ૭, ૫ અને ૪ વર્ગમૂળોને પરસ્પર ગુણવાથી જે જવાબ આવે એટલા છે. (જો સૂચિશ્રેણિ = સૂ = ૧૦૪૦૯૬ હોય તો, * ત્રીજો-ચોથો
દેવલોક - સૂ સૂનું ૧૧ મું વર્ગમૂળ = ૧૦૦૯ - ૧૦ = ૧૦૪૦૯૪ * પાંચમો દેવલોક - સૂ-સૂનું ૯મું વર્ગમૂળ = ૧૦૪૦૯૬ : ૧૦૦ = ૧૦૪૦૮૮ * છઠ્ઠો દેવલોક - સૂ-સૂનું ૭મું વર્ગમૂળ = ૧૦૦૯ - ૧૦૨ = ૧૦૪૦૪૪ * સાતમો દેવલોક - સૂ સૂનું પમું વર્ગમૂળ = ૧૦૪૦ ૧૦૨૮ = ૧૦૩૯૬૮ * આઠમો દેવલોક - સૂ સૂનું ૪થું વર્ગમૂળ = ૧૦૪૦ - ૧૦૫ = ૧૦૩૭૪૦ આને જ બીજી રીતે કહીએ તો સૂ = ૧૦૦ છે તેથી એના પ્રથમાદિ ૧૦ વર્ગમૂળો ક્રમશઃ ૧૦૦૪૮, ૧૦૧૦૨૪, ૧૦૧, ૧૦૨૫૬, ૧૦૨૮, ૧૦૪, ૧૦૧, ૧૦, ૧૦૧, ૧૦, ૧૦, ૧૦ થશે. તેથી
