________________
૫૮
સત્પદાદિપ્રરૂપણા તેથી સર્વજીવોથી અતીતકાળમાં ગૃહીતપુગલો = સિદ્ધ x અસંખ્ય x સર્વજીવો : A
જ્યારે પુદ્ગલાસ્તિકાયમાં તો સર્વજીવના વર્ગ કરતાં પણ અનંતાનંત ગુણા પુદ્ગલો છે. એટલે એનો એક અનંતમો ભાગ જ સર્વજીવોથી ગૃહીત થયો હોવાથી આપણે જે, એક જીવ સર્વપુદ્ગલોને ગ્રહણ કરીને છોડે એ કાળ દ્રવ્યપુદ. પરા. કહેવાય એવું સમજીએ છીએ એવો દ્રવ્યપુપરા કયારેય પૂરો થાય નહિ એ સ્પષ્ટ છે. પણ અન્ય વિવક્ષાવિશેષથી એ પૂર્ણ થઈ શકે છે એ જાણવું. તત્ત્વ કેવલિગમ્ય છે. દિગંબરો, વિક્ષિત સમયે જીવે જે પુદ્ગલો લીધા છે તે બધા પુદ્ગલો છૂટા થઈ ફરીથી જે સમયે તે જ બધા પુદ્ગલો તે જ રૂપે ગૃહીત થાય.. ત્યાં સુધીના કાળને દ્રવ્ય પુદ્પરાકહે છે. પણ આ વાત નિઃસન્દિગ્ધપણે સ્વીકરણીય લાગતી નથી. માટે ખરું તત્ત્વ તો જ્ઞાની જાણે..
ભાવ પુદ પરા તો કોઈ કાળે પૂર્ણ થયો નથી, થશે નહીં. અધ્યવસાયોની અપેક્ષાએ એ પૂર્ણ થતો નહોવાછતાં વર્ણાદિની અપેક્ષાએ એ પૂર્ણ થાય છે એમ જાણવું.
(૨) પંચેન્દ્રિયપણું જાળવીને પણ ચારમાંની કોઈપણ ગતિનું અંતર બાકીની ૩ ગતિમાં વારંવાર ઉત્પન્ન થવા દ્વારા સાગરો, શતપૃથફત્વ આવે છે એ જાણવું. * અનેક જીવાપેક્ષયા સર્વમાર્ગણાઓ ધ્રુવ છે. *ભવસ્થિતિરૂપ કાળ (એક જીવ). માર્ગણા.
જઘન્ય ઉત્કૃષ્ટ એકે સામા બા એકે
ક્ષુલ્લકભવ ૨૨૦૦૦ વર્ષ બા) પર્યાએકે,
અન્તર્મ ૨૨૦૦૦ વર્ષ સૂટ એકે, અપર્યા સૂએ, ક્ષુલ્લકભવ અન્તર્યુ અપ બા એ, અપ, એ., પર્યાસૂર એ.
અન્તર્મુ અન્તર્યુ. અપ, વિકલેટ, અપ પંચે
અન્તર્યુ. અન્તર્મુ પર્યા. બેઈડ, બેઈસામાન્ય અન્તર્મુ ૧૨ વર્ષ પર્યા. ઈ., તેછે. સામાન્ય અન્તર્યુ. ૪૯ દિવસ પર્યાચઉ, ચઉ સામાન્ય અન્તર્યુ ૬ મહિના પંચે. સામાન્ય, પર્યાપંચે
અન્તર્મુ
૩૩ સાગરો, (૧) કાર્મગ્રન્થિક મતે અપર્યા. વિકલેટ, પંચે. તિટ કે મનુષ્યમાં પણ જઘન્ય ક્ષુલ્લકભવનું આયુષ્ય હોય છે. પણ સિદ્ધાંતના મતે તો તે માત્ર અપર્યા વનસ્પતિકાયમાં જ હોય છે એ જાણવું.