________________
૧૧૦
સત્પદાદિપ્રરૂપણા બીજા મતે વિભંગજ્ઞાનનો ઉત્કૃષ્ટકાળ સાધિક ૬૬ સાગરો છે. અનેકજીવાપેક્ષયા સઘળી માર્ગણાઓ ધ્રુવ છે.
જ્ઞાન
જઘન્ય | ઉત્કૃષ્ટ એકજીવ ૪ જ્ઞાન
અન્તર્યુ | દેશોન અર્ધપુતપરા કેવલજ્ઞાન અંતર નથી મતિ-શ્રુતઅજ્ઞાન | અન્તર્યુ | સાધિક ૬૬ સાગરો,
વિર્ભાગજ્ઞાન | અન્તર્મુ| આવલિકા/a પુપરા અનેકજીવ - સઘળી માર્ગણા ધ્રુવ હોવાથી અંતર નથી.
(૧) અવધિજ્ઞાનનું જઘન્યઅંતર એક સમયનું ઘટતું નથી. કેમ કે જો એ સંભવતું હોય તો આ રીતે સંભવે કે મનુષ્યમાં અવધિ હોય, ચરમસમયે અવધિ ચાલ્યું જાય ને પાછો દેવમાં સમ્યકત્વ સાથે ઉત્પન્ન થયો હોવાથી અવધિજ્ઞાન પામે. પણ મનુષ્યમાંથી સમ્યકત્વ સાથે દેવલોકમાં જનારને દ્વિચરમસમયે વિશુદ્ધિ હોવાથી ચરમસમયે એ અવધિજ્ઞાન ગુમાવે એવું બનતું નથી. માટે ૧ સમયનું અંતર સંભવતું નથી.
(૨) પહેલે- બીજે ગુણઠાણે જ અજ્ઞાન માનવાનું હોય તો વચ્ચે અંતર્મુ માટે ત્રીજે આવી સાધિક ૧૩ર સાગરો નું અંતર મળે. પણ ત્રીજા ગુણઠાણે જ્ઞાન માન્યું નથી. તેથી અજ્ઞાન માનવાનું હોવાથી અંતર સાધિક ૬૬ સાગરો જ આવે. બાકી જ્ઞાન ૪થા ગુણઠાણેથી જ માન્યું છે. તેથી જ્ઞાનનો જે ઉત્કૃષ્ટ કાળ એ જ અજ્ઞાનનું ઉત્કૃષ્ટ અંતર હોવાથી એ સાધિક ૬૬ સાગરો જ જાણવું.
ભાણ બે અજ્ઞાન - સર્વજીવોનો અનંતબહુભાગ શેષ ૬ - અનંતમો ભાગ
ala કેવલજ્ઞાન-ક્ષાયિકભાવે શેષ ૮- સાયોપથમિકભાવે જ્ઞાનાભાવ રૂ૫ અજ્ઞાન - ઔદયિકભાવે
