________________
૧૧૬
સત્યદાદિપ્રરૂપણા (૧) પ્રથમ અને ચરમ તીર્થપતિના શાસનમાં આ બે ચારિત્ર હોય છે. ઉત્સર્પિણીના પ્રથમ તીર્થપતિના નિર્વાણથી બીજા તીર્થપતિના નિર્વાણનો કાળ ૨૫૦ વર્ષ છે. બીજા તીર્થકરનું તીર્થ સ્વનિર્વાણ પૂર્વે ૭૦ વર્ષથી ને પ્રથમ તીર્થકરનું સ્વનિર્વાણ પૂર્વે ૩૦ વર્ષથી શરુ થાય છે. એટલે પ્રથમતીર્થકરનું શાસન ૨૫૦ - ૭૦ ૩૦ = ૨૧૦ વર્ષ ચાલે છે. માટે છેદોપનો આ જઘન્યકાળ છે. પણ પ્રથમતીર્થકરના તીર્થના સાધુઓ બીજા તીર્થકરના નિર્વાણ સુધી વિદ્યમાન રહેતા હોય તો ૨૧૦ ૨ ૭૦ = ૨૮૦ વર્ષ મળે અવસ. ના ચરમતીર્થપતિનું શાસન ૨૧૦૦૦ વર્ષ ચાલતું હોવાથી જઘન્યકાળ ન મળે. અવસના પ્રથમ તીર્થપતિનો કાળ ૫૦ લાખ ક્રોડ સાગરો. છે માટે ઉત્કૃ. કાળ એ મળે.
સામાયિક ચારિત્રવાળાને છેદ-મૂળ સિવાયના આઠ પ્રાયશ્ચિત્ત જ બતાવ્યા છે. એટલે મહાવિદેહમાં અતિચારસેવીને પણ સાતિચાર તરીકે પણ છેદોપ, નહીં આવતું હોય. જો કે ગુણમાળા ગ્રન્થમાં એ બતાવ્યું છે. તેથી એની વિવફા નહીં હોય... અથવા પર્યાય છેદીને પુનઃ સામાયિક જ અપાતું હોય.
(૨) પરિહારવિશુદ્ધિ ચારિત્ર પ્રભુ પછી બે પેઢી સુધી હોય છે. વળી આ ચારિત્ર વહેલામાં વહેલું ૨૯ વર્ષની ઉંમરે લેવાય છે. ૮ વર્ષે દીક્ષા, દીક્ષાના ૨૦માં વર્ષે પૂર્વનું અધ્યયન ચાલુ થાય, એક વર્ષમાં ભણી લે, પછી સ્વીકારે, એટલે બંને પેઢીના ૭૧ + ૭૧ = ૧૪૨ વર્ષ જઘન્યકાળ મળે. પ્રભુ પાસે આ કલ્પ સ્વીકારે ત્યાં પ્રભુ પાસે જેણે આ કલ્પ સ્વીકાર્યો હોય એની પાસે.. .. એટલે આટલો કાળ ઉત્કૃષ્ટથી જઘન્ય તરીકે મળે છે. આ જ કારણસર ઉત્કૃષ્ટ કાળ પણ દેશોન બે પૂર્વક્રોડથી વધુ મળતો નથી.
* એક જીવ - બધે જ અન્તર્મુઉદેશીનઅર્ધ પુદપરા * અનેકજીવઃ
જઘન્ય | ઉત્કૃષ્ટ છેદોપ૦ ૧૬૩૦૦૦ વર્ષ | ૧૮ કોટ કોસાગરો (યુગલિકકાળ) પરિહાર
૧૮૪૦૦૦ વર્ષ | ૧૮ કોટ કો. સાગરો (યુગલિકકાળ) સૂ સંપરાય | ૧ સમય | ૬ મહિના
શેષમાં અંતર નથી (૧) અવસરનો છઠ્ઠો + ઉત્સવનો ૧લો + બીજો આરો = ૨૧૦૦૦ x ૩ = ૩૦૦૦ વર્ષ
(૨) અવસનો પાંચમો, છઠ્ઠો તથા ઉત્સવનો ૧લો, બીજો આરો = ૮૪000 વર્ષ.
