________________
પર
અલ્પ
S
૧૦
૧૦
૧૦
સત્પરાદિપ્રરૂપણા સમાધાન - ત્રીજા અને ચોથા દેવલોકમાં અસંખ્યબહુભાગ દેવો મિથ્યાત્વે હોય છે. શેષ જે એક અસંખ્યાતમો ભાગ હોય છે એ એવી રીતે હોય છે કે જેથી ચોથા દેવલોકના સાસ્વાદની કરતાં ત્રીજાના સાસ્વાદની અસંખ્યાતગુણ થઈ જાય છે. એવી જ રીતે મિશ્ર-સમ્યકત્વી જીવો માટે પણ જાણવું. આ બધી અસંખ્ય સંખ્યાઓ એવી હોય છે કે જેથી ઉક્ત ક્રમે અલ્પબદુત્વ મળે છે. * ચારેય ગતિમાંથી સમુદિત મોક્ષે જનારા -
કેટલા? | અંતર (અવશ્ય કોઈક | એક સમયે
આટલા કાળે મોક્ષે જાય) | ઉત્કૃષ્ટ માનુષીથી
સાધિકવર્ષ ૨૦ મનુષ્યથી
સાધિકવર્ષ નારકીથી
સંખ્યાતા હજારવર્ષ ૧/૪ (૪થી નરકવાળા) તિર્યચિણીથી સાયિકવર્ષ તિર્યંચથી
શતપૃથફત્વવર્ષ દેવીથી
હજારવર્ષ ૨૦/૫ (ભવનવ્યંતરદેવી) દેવથી
સાધિકવર્ષ ૧૦૮ વૈમાનિકવાળા પ્રશ્નઃ પુરુષ કરતાં સ્ત્રીઓ મોક્ષમાં અલ્પ જાય છે તેનું કારણ શું છે?
ઉત્તરઃ ચારિત્ર પામનાર સ્ત્રીઓમાંથી મોટે ભાગે અનેક ભવની આરાધના કરીને ભવાંતરે પુરુષ થઈને મોક્ષમાં જાય છે. સ્ત્રી તરીકેના ભવમાં ધર્મ પામીને એ જ ભવે મોક્ષે જનાર પ્રાયઃ અલ્પ હોય છે. સ્ત્રી તરીકેના ભવમાં આરાધના કરનારને ભવાંતરમાં પણ સ્ત્રીવેદ ચાલુ રહે એવું ઓછું બને છે. ધર્માત્માઓ - આરાધકો ભવાંતરમાં પ્રાયઃ પુરુષ જ બને છે. તેથી શ્રી તીર્થંકરદેવોની પર્ષદામાં શ્રાવિકાઓ, સાધ્વીઓ અને સ્ત્રીકેવલી વધારે હોવા છતાં યાવત્કાળની અપેક્ષાએ એ અલ્પ હોય એમ જણાય છે. તત્ત્વ કેવલિગમ્યમ્ *દેવો અંગે કંઈક વિશેષ
અસુર વૈમા - ઉત્તર વૈ. ૧ લાખ યોજના બનાવે. શેષ દેવો – ઉત્તર વૈયોજનશતપૃથકુત્વ બનાવે. દેવો બે પ્રકારના કાર્યો કરી શકે છે.
(૧) ઔદારિક પુગલોનો સંચય કરી શકે. એના દ્વારા જે વસ્તુ બનાવે છે તેમાં એના આત્મપ્રદેશો સંબદ્ધ હોતા નથી. અને તેથી એ વસ્તુઓ દીર્ઘકાળ સુધી પણ અવસ્થિત રહી શકે છે.