________________
સાત્ર ક્ષેત્રે ધન વાવરવું કહ્યુકે તે વિષે
કાઢવું. આ ખાગત ઉપર શ્રી દશવૈકાલિક, આચારંગ, નિૌથ વિ. ગેરે સુત્રોની શાખ દીધીછે.” તેનો ઉત્તર—સાધુ, સાધવીને અથ કરે આહાર, ઉપધી, ઉપાશ્રય પ્રમુખ તેને કલ્પતું નથી તે વાત અમે પણ માન્યજ કરીએ છીએ, સાધુ પોતાને નિમિત્તે કરેલું લેતા નથી, અને સુજ્ઞ શ્રાવકો આપતા પણ નથી. પરંતુ શ્રાવકો પોતાની શુભ કમાણીના દ્રવ્યમાંથી સાધુ સાધવીને આહાર, ઉપર્ધી, વસ્ત્ર પાત્ર પ્રમુખે પ્રતિજ્ઞાભછે, પણ સાધુ સાધીને નિમિતે કાઢેલા ટૂજ્યમાંથી પ્રતિજ્ઞાભતા નથી અને સાધુ લેતા પણ નથી. તે ખ ક્ષેત્રને અરે કાઢેલું દ્રવ્ય તો કોઇ મુનીને મહાભારત વ્યાધી આવી પડયો હોય તેના નિવારણાર્થે કોઈ વૈદ પ્રમુખને દેવું પડે, અથવા તો કોઈ સાધુ નિર્વાણુ પામ્યા હોય તે નિમિતે દ્રવ્ય વાપરવું પડે વિગેરે અનેક કાર્યામાં વપરાયછે. તેવા કામની અંદર પણ શ્રાવકો જે શ્રીમંત હોયછે તો તે પોતાની પાસેથીજ ખચેછે, પરંતુ કોઈ ગામમાં શિવિનાના નિયંત શ્રાવકો વસતા હોય અને ત્યાં તેનું કાર્ય આવી પડે તો તેમાંથી વપરાયછે.
૬-૭ નું ક્ષેત્ર શ્રાવક અને શ્રાવિકા તે માબતમાં જેડો લખેછે કે “ પુન્યવંત હોય તે ખરાતનું દાન લે નહીં” પણ મુઢ ! સઘળા જીવો સરખા પુણ્યવંત હોતા નથી. કોઇ ગરીબ કંગાળ પણ હોયછે, કે જેને ખાવા પીવાના પણુ સાંસા પડેછે, તો તેવા ગરીબ ધમીઓને દ્રવ્ય આપીને સહાય કરવી, તેને આવીકામાં ઉ. પ્રસ્થંભ દેવો તે દ્રવ્યવાન શ્રીમંત શ્રાવકોની ફરજછે. તે પ્રમાણ - વાન ગ્રહસ્થો સ્વધમીને સહાય કરેછે, અને જો પોતામાં શક્તિ ન હોય તો તે બે ક્ષેત્ર નિમિત્તે કાઢેલા દ્રવ્યમાંથી સહાય કરેછે, તે વાત શ્રી ઉત્તરાધ્યયનમાં ૨૮ મે અધ્યયને કહીછે. વળી જેટો લખેછે કે શ્રાવક દીન અનાથને અંતરાય પાડે નહિ તે ખરૂંછે પણ ઉપર પ્રમાણે વિચારીને જોશો તો જણાશે કે તેથી કાંઈ દીન થ્યનાથને અંતરાય પડતો નથી. અને એવી રીતે શ્રાવકોને આપેલું દ્રવ્ય ખેરાતનું કહેવાતું નથી,
ઉપરના લખાણથી શાસ્ત્રોમાં સાત ક્ષેત્ર કહ્યાંછે, તેમાં દ્રવ્ય
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
