________________
૧૦.
થાય છે અનુક્રમે સ્થિરતા આવે છે અને સિદ્ધિ મળે છે. સિદ્ધિ માટે સ્થિરતા જોઈએ, સ્થિરતા માટે પ્રવૃત્તિ જોઈએ અને પ્રવૃત્તિ માટે ઈચ્છા જોઈએ. એ ઈચ્છા પેદા કરવાનું સામર્થ્ય અપેક્ષા સ્વાધ્યાયમાં રહેલું છે. એકની એક વાતને પુનઃ પુનઃ શાસ્ત્રાનુસારી વિચાર કરવાથી કુતર્કોનું બળ ઘટી જાય છે તથા ઈછા અને પ્રવૃત્તિમાં પ્રતિબંધક કવિક શમી જાય છે.
પરમેષ્ઠિ નમસ્કારના મૂળમાં ગુણરાગ” રહેલ છે. ગુણરાગ એ ગુણહીન જીની ઉન્નતિમાં મુખ્ય હેતુ છે. જ્યાં સુધી જીવમાં દેષ રહેલા છે, ત્યાં સુધી તે દેશેમાંથી મુક્ત થવા માટે જેમ તેની પુનઃ પુનઃ નિંદા અને ગોં આવશ્યક છે, તેમ જ્યાં સુધી જીવમાં ગુણોને અભાવ છે, ત્યાં સુધી તે ગુણોની પ્રાપ્તિ માટે ગુણસ્તુતિ અને ગુણપ્રશંસા પણ તેટલી જ જરૂરની છે. દેના સેવનમાં શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓએ જે પ્રાયશ્ચિત્ત બતાવ્યું છે, તેના કરતાં દેશનું સેવન કર્યા બાદ તેની નિંદા, ગહ, આલેચના કે પ્રાયશ્ચિત્ત નહિ કરનારને તે ઘણું વધતું જાય છે, અનંતગણું પણ બની જાય છે. એ જ નિયમ ગુણેના વિષયમાં પણ લાગુ પડે છે. કેઈ ગુણ જીવમાં ન હે એ તેટલું દોષપાત્ર નથી, જેટલું પિતામાં ગુણ ન હોવા છતાં જે ગુણવાન છે, તેની સ્તુતિ કે પ્રશંસા, વિનય કે ભક્તિ નહિ કરવામાં દુષ્ટતા-દષપાત્રતા રહેલી છે. એ કારણે દેષના પ્રતિકમણની જેમ ગુણની સ્તુતિને પણ શાસ્ત્રકારોએ એક