________________
જોડવું મુશ્કેલ છે. તોડવું તો સહેલું છે. તમે સૌ સાથે જોડાવ, માટે જ પ્રથમ મૈત્રી ભાવના છે. ' અનંતા જીવો રહી શકે તેવા બે જ સ્થાન છે. નિગોદ અને નિર્વાણ. જીવો સાથે અભેદ કરે તે નિર્વાણમાં અને ભેદ કરે તે નિગોદમાં જાય છે. દશવૈકાલિક ટીકામાં હરિભદ્રસૂરિજી : સાધુવં વિં નામ ?” સર્વનવ-દ-પરિણામવં સાધુત્વમ્ !'
સાધુતા એટલે પ્રેમના વર્તુળનો વિસ્તાર, સંકોચ નહિ, પહેલા સાધુ ઘરનો હતો હવે સર્વનો થયો છે.
તમે પણ જેટલા અંશે વિસ્તરો છો, તેટલા અંશે સાધુ છો. સમનો ઢ તાવ દેવ નષ્ણા ' સામાયિકમાં પ્રેમનું વર્તુળ વિકસે છે.
ચંડકૌશિકના પ્રસંગમાં ભગવાને આ જ વાત બતાવી છે. ચંડકૌશિકને પ્રભુ મળ્યા ને ઉદ્ધાર થઈ ગયો.
એક ભાઈએ પૂછેલું ? અમારો ઉદ્ધાર કેમ થતો નથી ?
મેં કહેલું : એક વાત છેઃ ચંડકૌશિકને ભગવાન ન મળ્યા ત્યાં સુધી બધે જ ગેર હતું. પણ આપણે જીભમાંથી ઝેર દૂર કદાચ કરીએ છીએ, હૃદયમાં ઝેર રાખી મૂકીએ છીએ.
મૈત્રીનું અમૃત આવતાં હૃદયનું ઝેર નીકળી જાય છે.
ભગવાન ક્યાં જન્મે ? કલ્પસૂત્રમાં લખ્યું છે : તુચ્છ, દરિદ્ર, કૃપણ આદિ કુલમાં પ્રભુનો જન્મ નથી થતો.
તુચ્છ કુલમાં ભગવાનનો જન્મ ન થાય તો તુચ્છ દિલમાં ભગવાનનું આગમન શી રીતે થાય ? હૃદયને વિશાળ બનાવો. લીલું ઝાડ સર્વ પક્ષીઓના આમંત્રણનું કારણ બને છે.
૧૦૨
,
