Book Title: Kahe Kalapurnasuri Part 03 Gujarati
Author(s): Muktichandravijay, Munichandravijay
Publisher: Shanti Jin Aradhak Mandal
View full book text
________________
સામાયિક માત્ર ઉચ્ચારવાથી નહિ આવે. તે માટે ભક્તિ જોઈશે. ચવિસત્થો આદિ પાંચ આવશ્યક ભક્તિ-વર્ધક જ છે.
સાધુ-સાધ્વીની એક સેકન્ડ પણ શાની આર્તધ્યાનરોદ્રધ્યાનમાં જાય ? એ માટે તો ચાર વાર સ્વાધ્યાય, સાત વાર ચૈત્યવંદન કહ્યા છે. ચૈત્યવંદન કરવાથી સ્વાધ્યાયમાં પ્રેમ વધે. સ્વાધ્યાય કરવાથી ચૈત્યવંદનમાં પ્રેમ વધે. બન્ને એકબીજાના પૂરક છે, વિરોધી નથી. જિમ જિમ અાિ સેવીએ રે, તિમ તિમ પ્રગટે જ્ઞાન સલુણા... ૪૫ આગમની પૂજામાં આવું એટલા માટે જ લખ્યું કે જ્ઞાન, પ્રભુ-ભક્તિ સાથે સંકળાયેલું છે. જેમ જેમ તમે અહિંતની આરાધના કરતા જાવ, તેમ તેમ તમારું જ્ઞાન વધતું જાય.
99
ભાવનમસ્કાર સિદ્ધ થઈ જવા છતાં નમસ્કાર એટલે કરવાનો છે કે હજુ તેને વધુ નિર્મળ, વધુ પ્રકર્ષવાન બનાવવાનો છે. ‘“મારા ગુણસ્થાનમાં હજુ જે અપૂર્ણતા છે, તે મટો, મારામાં વધુ નિર્મળતા પ્રગટો'' એવા ભાવ સાથે છદ્મસ્થ ગણધરો પણ આ ‘નમુન્થુણં’ બોલે છે
‘નમઃ’ નો અર્થ પૂજા થાય. પૂજાનો અર્થ દ્રવ્ય-ભાવનો સંકોચ થાય. નિર્યુક્તિના આધારે આ અર્થ કર્યા છે, ઘરના અર્થ
નથી.
આમ
જૈનેતરોએ પુષ્પ, આમિષ, સ્તોત્ર અને પ્રતિપત્તિ પૂજાના ચાર પ્રકાર પાડ્યા છે, જે ક્રમશઃ વધુ શ્રેષ્ઠ છે. વીતરાગને પણ પ્રતિપત્તિ પૂજા હોય છે. પ્રતિપત્તિ એટલે આજ્ઞા-પાલન.
દેશવિરતિને ચારેય પ્રકારની પૂજા હોય છે.
સરાગ-સંયમરૂપ સર્વવિરતિને બે પ્રકારની [સ્તોત્ર અને પ્રતિપત્તિ] પૂજા હોય છે. ૧૧-૧૨ અને ૧૩મા ગુણઠાણે માત્ર પ્રતિપત્તિપૂજા હોય છે. પ્રતિપત્તિ એટલે સંપૂર્ણ આજ્ઞાનું પાલન. આજ્ઞાનું જેટલું પાલન ઓછું કરીએ તેટલી પ્રતિપત્તિ પૂજામાં ખામી
સમજવી.
પૂ. દેવચન્દ્રજીએ બારમા ભગવાનના સ્તવનમાં કહ્યું છે ઃ
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩ *
૧૫૭
