________________
શિષ્યને સોપે તેમ ભક્ત બધું જ ભગવાનને સોપે. તપ, જપ, સ્વાધ્યાય આદિ ભગવાનના ચરણે આપવાનું છે. 'गुह्यातिगुह्यगोप्ता त्वं गृहाणाऽस्मत्कृतं जपम् ।'
- શક્રસ્તવ. હરિભદ્રસૂરિજી આ જ કહે છે ?
મને જ નહિ, આ ગ્રન્થ રચના દ્વારા સૌને ફળ મળો. તમે ભોજન કરો તો તૃપ્તિ મળવાની જ. એમાં માંગવાનું ન હોય ઃ હે ભોજન ! તું તૃપ્તિ આપ.
એ રીતે તમે ધર્મ કરો તો તમને ફળ મળે જ. માંગવાની જરૂર જ નથી. માત્ર અન્ય માટે તમે ભલું ઈચ્છો.
મને આવા કરૂણાશીલ હરિભદ્રસૂરિજીનું નામ પૂ. પં. ભદ્રંકર વિ.મ. દ્વારા માંડવીમાં [વિ. સં.૨૦૧૩] મળ્યું. પછી તો એટલો રસ લાગ્યો કે જેટલું બેસે તેટલું ગુરુ મુખે લઈ બેસાડતો. પ્રારંભમાં આમ પણ સૂત્ર રૂપે આવે, પછી જ અર્થ આવે ને પછી તદુભય રૂપે, દંપર્ય રૂપે તો ભગવાનની કૃપાથી જ આવે.
મારા શ્રમથી મને મળ્યું હોય તેમ નથી લાગતું, ભગવાને કૃપા વરસાવી ને મને મળ્યું એમ જ લાગે છે.
હરિભદ્રસૂરિ પર બહુમાન વધશે તો જ આ ગ્રન્થનું હાર્દ આપણને સમજાશે. એવું હાર્દ સમજાશે કે એક ગ્રન્થથી અનેક ગ્રન્થોની ચાવી ખુલી જશે.
અત્યારે લલિત વિસ્તરામાં સામર્થ્યયોગ ચાલી રહ્યો છે. તેના તાત્વિક –અતાત્વિક બે ભેદ છે. આપણને સૌને અતાત્ત્વિક સામર્થ્ય યોગ મળી જ ગયો છે. કારણ કે ઘર આદિનો ત્યાગ કર્યો છે.
ગૃહસ્થ જીવનમાં નિશ્ચલ ધ્યાન ન થઈ શકે. કારણ કે તેવું વાતાવરણ ઘરમાં જામે જ નહિ. મને આવી પ્રેરણા ન મળી હોત તો હું ઘરમાં જ રહ્યો હોત. અહીં બાહ્ય વાતાવરણ, બાહ્ય તપ વગેરે કેટલા સહાયક બને છે ?
બાહ્ય તપ અત્યંતર તપને વધારનારું છે. બાહ્ય તપને કાઢી નાખવા જેવું નથી. જે દિવસે ઉપવાસ કરેલો
૨૧૮
૨