________________
નિકાચના કરી છે, તે સૌએ ગુરુનું આલંબન લીધું છે.
ભગવાન મહાવીર સ્વામીના સમયમાં જ જુઓને ! નવ જણ તીર્થંકર પદ માટે યોગ્ય ઘોષિત થયા. જે ગુરુ મળ્યા છે તેની સેવા કરો. એમની યોગ્યતા જોવા પ્રયત્ન ન કરો. એ તમારું કામ નથી. કદાચ યોગ્યતા ઓછી હશે, જ્ઞાન ઓછું હશે તો પણ તમને વાંધો નહિ આવે. તમે એમનાથી વધુ જ્ઞાની અને વધુ યોગ્ય બની શકશો. ઉપા. યશોવિજયજી આનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.
ગુરુતત્ત્વ વિનિશ્ચયમાં તો મહાનિશીથનો પાઠ આપીને સ્પષ્ટ લખ્યું ઃ ભગવાનના વિરહમાં ગુરુ જ ભગવાન છે. ગુરુ જ સર્વસ્વ છે.
ગુરુ ચંડદ્રાચાર્ય ક્રોધી હતા, છતાં ક્ષમાશીલ શિષ્ય કેવળજ્ઞાન મેળવી લીધું. ગૌતમસ્વામી પાસે કેવળજ્ઞાન ન્હોતું, છતાં ૫૦ હજાર શિષ્યોએ કેવળજ્ઞાન મેળવી લીધું.
આ ગુરુતત્ત્વનો પ્રભાવ છે.
અહીં વ્યક્તિ ગૌણ છે, તત્ત્વ મુખ્ય છે. વ્યક્તિમાં અયોગ્યતા હોય તો પણ કાયમ માટે થોડી રહે ? સોનાના કટોરામાં શરાબ ભરેલી હોય તો પણ સોનું સોનું જ છે. શરાબ કાયમ થોડી રહેવાની છે ? તમારામાં યોગ્યતા હોય તો ગુરુ પાસેથી તમે મેળવી જ લેશો.
સવાલ એ નથી કે ગુરુ કેવા છે ? સવાલ એ છે કે તમે કેવા છો ? તમારું સમર્પણ કેવું છે ? * વ્યાખ્યાનું સાતમું અંગ છે : અલ્પ ભવ.
લાંબા સંસારવાળો આત્મા આ ગ્રન્થ માટે તદ્દન અયોગ્ય છે. ચરમ પગલાવર્તમાં પણ દ્વિબંધક, સકૃબંધક કે અપુનબંધક જીવ જ આ માટે યોગ્ય છે, બીજા નહિ.
દરિદ્ર અને દુર્ભાગી માણસને ચિંતામણિ ન મળે તેમ દીર્ઘ સંસારીને આવું ચૈત્યવંદન ન મળે.
ચૈત્યવંદન તમને મળ્યું તેમાં તમારું કેટલું પુણ્ય છે તે વિચારજો.
હરિભદ્રસૂરિજી કહે છે : આ વાત હું નથી કહેતો, આગમના રહસ્યને જાણનારાઓએ આ વાત કહી છે. •
જ ર
જ સ જ
૧૩૭
