________________
તો ગણધરોએ બીજો અને ત્રીજો પ્રશન પણ પૂછયો ને એમાંથી ત્રિપદી મળી. ત્રિપદી ધ્યાનની માતા છે. એમાંથી દ્વાદશાંગીનો જન્મ થયો. ઉત્પત્તિ, વ્યય અને ધ્રૌવ્ય આ ત્રણ મૂળ બીજ છે, એમાંથી સમગ્ર જ્ઞાનનો જન્મ થાય છે. નાના બીજમાંથી મોટું જંગલ ઉત્પન્ન થાય. મરુદેવી એક હતા, પણ એમની સંતતિ કેટલી ? કેટલો વખત સુધી એ પરંપરા ચાલી ?
આ ત્રણ પદોમાં ધ્યાનના બીજ છે. એ શબ્દોમાં પ્રાણ પૂરનાર ભગવાન છે. ગ્રહણ કરનાર ગણધરો છે. આથી જ એમને વિશિષ્ટ સ્થાન લાગે છે ને તેમાંથી દ્વાદશાંગી સર્જાય. એ જ ત્રિપદી હું બોલું ને તમે સાંભળો તો દ્વાદશાંગી ન સર્જાય.
• અહીં લખ્યું છે : ઘર્મ પ્રતિ મૂર્વભૂતા વન્દના |
અંતરના ભાવપૂર્વક વંદન ન થાય ત્યાં સુધી ધર્મનો જન્મ ન થાય. મન-વચન-કાયા ત્રણેય નમ્ર બને તો જ ભાવ નમસ્કાર આવે.
• ભૂખ દરેકને લાગે, પણ જિજ્ઞાસા કોઈક વિરલ આત્માને જ જાગે. “આનો શો અર્થ થાય ?' એમ જાણવાની ઈચ્છા તે જિજ્ઞાસા છે. જિજ્ઞાસા વિના સમ્યગ્રજ્ઞાન નથી. સમ્યજ્ઞાન વિના સમ્મક્રિયા નથી. મિથ્યાત્વીને કદી એ મળી શકતી નથી. (૨) વિધિ પરત : કોઈ પણ વસ્તુના નિર્માણ માટે વિધિનું જ્ઞાન જોઈએ. ખીચડી બનાવવી હોય તો પણ જ્ઞાન જોઈએ. હાંડલીમાં કેમ રાખવી ? ચોખા+મગ કેટલા નાખવા ? વગેરે જાણ્યાવિના ખીચડી બનાવી શકાય ?
• તમે ધીરજ રાખો. ભગવાન અને ભગવાનનું શાસન બધું જ તમને આપવા તૈયાર જ છે. ભગવાન પર અટલ આસ્થા જોઈએ ? ‘દેશો તો તુમહી ભલું, બીજા તો નવિ યાચું રે..
-પૂ. ઉપાયશોવિજયજી આ અચલ ધૈર્ય છે. ભગવાન મળ્યા પછી ઉપા. મહારાજ ગાય છે ?
“મારે તો બનનારું બન્યું જ છે, હું તો લોકને વાત શીખાઉં રે.”
૧૧૬
* * * * * * * * * * * * * * કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
