________________
૩૯
આત્મા પાતેજ કર્મ કરે છે, તે કર્મનું ફળ આત્મા તે જ ભોગવે છે, સંસારમાં પરિભ્રમણ આત્મા પાતે જ કરે છે, અને સંસારથી મુકત પણ આત્મા પાતેજ થાય છે.'
(૪) ચુમઽનુમાનિ ર્માંન, થય હન્તિ સૈટિન
સ્વયમેવમુખ્યતે, દુઃપનિષ સુવિ॥” (ગયાત્મિક રામાયણ, સંચાર ૨૦ ૧, ૩૦ ૨૪)
દેહધારી આત્માએ પેાતેજ શુભ અને અશુભ કર્મો કરે છે, તેમજ તેના મૂળરૂપ સુખ અને દુઃખ પણ પોતેજ ભોગવે છે.’ (૯) ૬ થચમુળપતે નન્દુ:, સ્વયમેવ વિષર્ષતે ।
મુદ્રકુવે તથા મૃત્યુ', સ્વયમેવર્ષિય ઇતિ ||’ (મહામાત, શાન્તિ, આ ૨૨૯ સ્ક્રેશ॰ ૬)
જીવ સ્વય... ઉત્પન્ન થાય છે, સ્વયં વૃદ્ધિ પામે છે, સ્વયં સુખને દુઃખ પામે છે, તથા સ્વયં મૃત્યુ પામે છે.’
(૬) “જ્ઞને સૌયા; ચહે સીયા, મૌવા: તમસ્તકે ગ્વાલામાતા છે. શીવા, સ` નૌષમય"નમ્ ।” (અત્રિમૃતિ, Ô1૦ ૩૧)
જળમાં જીવા છે, સ્થળમાં જીવા છે, પર્વતના શિખર પર જીવે છે, જ્વાળાના સમૂહથી સહિત એવા અગ્નિમાં જીવે છે, તથા આ સમસ્ત જગત જીવમયજ છે.
'
(७) "काम क्रोध लोभ मोह त्यक्त्वाऽत्मानं पश्य हि कोऽहम् आत्मज्ञानविहोना मूढास्ते पच्यन्ते नरकनिगूढाः ॥” (મે મુગર, જા॰ ૭)
કામ, ક્રોધ, લેભ અને મેહને ત્યાગ કરી, આત્મા ને જ