________________
પ
સમૂøિમ જન્મના ચાર પ્રકાર છેઃ- (૧) રસજ—જુદાજુદા પ્રકારના રસમાં વિકાર થતાં કે ઉતરી જતાં (ચલિત થતાં) તેમાં તે રંગ અને તે પ્રકારના જે અન્ય જીવ ઉત્પન્ન થાય છે તે; (૨) સંસ્વેદજનુદા જુદા જીવાને થતા પરસેવામાં જે અન્ય જીવ ઉત્પન્ન થાય છે તે; (૩) ઉદ્ભિજ−જુદા જુદા પ્રકારની આબેહવા અને ભેજના કારણે જે નવા નવા જીવ ઉત્પન્ન થાય છે તે અને (૪) સમૂમિ-ઉપરાત ત્રણ પદ્ધતિ સિવાય ખીજા મલ અને મલસ્થાનેમાં સ્વયમેવ ઉત્પન્ન
થતા અન્ય જીવ.
ગજન્મના ત્રણ પ્રકાર છે :-(૧) જરાયુ, (ર) અંડજ અને (૩) પાતજ.૧
ઓપપાતિક જન્મમાં જીવ પાતાના ઉત્પતિસ્થાનમાં દેવશય્યામાં અથવા ભિમાં સ્વયમેવ ઉત્પન્ન થાય છે.
ઉત્પત્તિસ્થાને એટલે યેાનિમાં રહેલ ઔદારિક શરીર રચવા યેાગ્ય પુદ્ગલને જીવ ગ્રહણુ કરે એ સમૂછિંમ અથવા ગર્ભ જન્મ છે; ઉત્પતિસ્થાને રહેલ વૈક્સિ શરીર રચવા ચાગ્ય પુદગલને જીવ ગ્રહણ કરે એ ઓપપાતિક જન્મ છે.
દેવ અને નારક એ દરેકને ઉપપાતજ-મ હાય છે.ર તિર્યંચ ( એકન્દ્રિય, દિપન્દ્રિય, ત્રિષ્ટન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય અને અસરી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ અને અસસી પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય) એ દરેકને સ’મૂર્ચ્છિમ જન્મ હાય છે.૩ સી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ અને સન્ની પાંચેન્દ્રિય મનુષ્ય એ દરેકને ગજન્મ હાય છે.
સિદ્ધ જીવને જન્મ હાતા નથી.
૧ જુએ તત્ત્વાર્થાધિમમ સૂત્ર અ૦ ૨ સ ૩૪
ર
૩૫
દ
""'
""
""
..
39
""
..
, ૩
