Book Title: Jivtattva Vichar
Author(s): Chimanlal Dalsukhbhai Shah
Publisher: Manivijay Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 216
________________ દર્શનમેહસપ્તક ક્ષયકરનાર એ ક્ષાવિકસમકિતી જીવ, ઉપશમશ્રેણિ કે તે તેને ક્ષાયિક ભાવે સમ્યગદર્શન હેય એટલે કે તેને અનંતાનુબંધી કષાયચતુષ્ક અને દર્શનત્રિક એમ દર્શનમેહસપ્તકનો ક્ષય હોય છે અને બાકીની એકવીશ મેહનીય પ્રકૃતિનો ઉપશમ હેય છે. ઔપશમિક અને ક્ષાપશમિક ભાવે ઉપશમશ્રેણિ કરનાર ઉપશમકને તે દર્શનસપ્તક સહિત મેહની અઠ્ઠાવીસ પ્રકૃતિને ઉપશમ હેય છે. આવા ક્ષાયિક સમકિતી ઉપશમકને ઉપશાંતહ ગુણસ્થાને મોહને ઉદય થતાં ચારિત્રમેહની ૨૧ પ્રકૃતિમાંથી કેક એક પ્રકૃતિ ઉદયમાં આવે છે, જ્યારે પથમિક અને ક્ષાપશર્મિક ભાવે એણિ કરતા ઉપશમકને મેહનો ઉદય થતાં દર્શનમેહ અથવા ચારિત્રમેહ એ બેની ૨૮ પ્રકૃતિમાંથી કોઈ એક ઉદયમાં આવે છે. સપૃથકવસવિતર્કસવિચાર એ પહેલું સુકલધ્યાન પ્રતિપાતી છે અર્થાત પડી જાય તેવું છે જ્યારે બકીના ત્રણ શુકલધ્યાન અપ્રતિપાતી છે. પહેલું શુકલધ્યાન પ્રતિપાતી હોવા છતાં તે શરૂ કરનાર આત્મા વિશુદ્ધ બનવાથી પુનઃ પુનઃ ગુણસ્થાન ચઢવાની અભિલાષાવાળો હોય છે. આ ગુણસ્થાને જીવને બંધ શાતા વેદનીય એ એકજ પ્રકતિને બંધ. ૧ €ય સતા અસ્થિરને ઉદયવિચ્છેદ થતાં ઔપશમિક અને ક્ષાપથમિક (૫૭-૧)=પદ પ્રકૃતિને ઉદય. ૧ એવા દરેક ઉપશમકને ૧૪૮ કમપ્રકૃતિની સત્તા. સાયિકસમકિતી ઉપશમકને ૧૪૧ કર્મપ્રકૃતિની સત્તા. ૧ -- -- --- - - --- -- ---- ૧ જુઓ પરિશિષ્ટ નં. ૮

Loading...

Page Navigation
1 ... 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276