________________
પણ ઉપલબ્ધ થાય છે. ઉદા.
"મેં ભેટ્યા આદિનાથજી, હર્ષ અપાર, હર્ષ અપારી.
આનંદકારી રાગ રોગ હર કવાથજી. હર્ષ અપાર.” અહીં ગઝલ-ભૈરવી રાગનો સુમેળ સધાયો છે.
ચંદા પ્રભુજી પ્યારા, મુઝકો દીયો સહારા'' અહીં કવિએ રાગ-કવ્વાલીનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
વિજય માણિકયસિંહસૂરિ કૃત મહાવીર સ્વામી પંચકલ્યાણક પૂજાની ચોથી ઢાળમાં રાગ-સોહની-કવ્વાલીનો પ્રયોગ થયો છે. વળી તે દેશી સાથે સામ્ય ધરાવે છે તે દષ્ટિએ દેશીનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. દેશી-“રાજા મેરા મિથેની ગયા”. કવિ મનસુખલાલની ગઝલનું ઉદા. જોઈએ તો –
સુબોધકે ઉદ્યોત હોત, દુરિત તમ હરા” “પ્રભુ ફજલ્ મજલૂ કરું, મેં આત્મ શકિતપે”
“પ્રતા દક્ષ શાન લક્ષ ચેતના જાગી”. અહીં કવિએ “ગજલ-તાલ-દાદરા-અંગ્રેજી બાજેકી ચાલ” એમ જણાવ્યું છે.
આચાર્ય વલ્લભસૂરિની ઋષિમંડલની પૂજાની આઠમી ઢાળમાં એવી નોંધ છે કે ગજલ-તાલ કવ્વાલી નાટક અને દેશી આશક તો હો ચુકા હું.
“વીર જિણંદ જયકારા, જયકારા, ભવિ જન ભાવશું પૂજો.” આ. વલ્લભસૂરિની પંચતીર્થ પૂજાનું ઉદા. જોઈએ તો -
“પૂજન તો કર રહા હું, ચાહે તારો યા ન તારો”
અહીં ગઝલ-કવ્વાલીની સાથે ચાહે બોલો યા ન બોલો- એ ચાલનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
એમની મહાવીર પ્રભુ પંચ કલ્યાણકપૂજાની ગઝલમાં દેશીનો સમન્વય
[૨૫]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
