________________
- ધર્મ ધનને લૂંટે તે જ ખરેખરો અને ભયંકર દુશ્મન
સંસાર તરફ પ્રેરે તે વિકથા અને આત્મહિત તરફ પ્રેરે તે
ધર્મકથા અહીં દરરોજ પ્રથમ વ્યાખ્યાનમાં જે વસ્તુઓ જણાવાઈ છે, તેની પુષ્ટિ જ બીજા વ્યાખ્યાનમાં થાય છે. બીજું વ્યાખ્યાન એકલી જ કથા માટે નથી. કથા પણ સાર માટે છે. પહેલાં વ્યાખ્યાનમાં તાત્વિક વિચારણાઓ થાય, અને એ જ વિષયને બીજા વ્યાખ્યાનમાં પુષ્ટિ મળે. પહેલા આરાધનાના પ્રકારો આદિનું વર્ણન આવે અને પછી આરાધકો આદિનું વર્ણન આવે. આરાધકો આદિના વર્ણનમાંથી, તેઓની આરાધના પ્રવૃત્તિ લેવી જોઈએ અને વિરાધનાનો ત્યાગ લેવો જોઈએ. આરાધનાથી વિપરીત વસ્તુ ગ્રહણ કરાય તો ધર્મકથાને વિકથારૂપે ગ્રહણ કરી કહેવાય.
સંસાર તરફ પ્રેરે તે વિકથા અને આત્મહિત તરફ પ્રેરે તે ધર્મકથા, એમ કહી શકાય. ધર્મકથા તો સંસારની વાસનાને ઘટાડે અને આત્મહિત સાધવાની ભાવનાને વધારે. આત્મહિતથી જે વિપરીત કથા છે વિકથા.
ધર્મકથાને પોતાને માટે વિકથારૂપ બનાવનારા પણ આજે ઘણા છે. પૌદ્ગલિક પદાર્થોની પ્રાપ્તિમાં, રક્ષામાં, ભોગવટામાં અને
ધર્મ ધનને લૂંટે તે જ ખરેખરો અને ભયંકર દુશ્મન...૧
?