Jain Dharmni Vaigyanik Aadharshila

Author(s): Kanti V Maradia
Publisher: L D Institute of Indology

Page 9

સક્ષમ છે. છતાં આત્યંતિક સચોટતા કે પુનરાવર્તનને કારણે અર્થઘટન અઘરું પણ બને છે. પ્રાચીન પારિભાષિક શબ્દાવલીના આધુનિક પર્યાય કે સમાનાર્થી શબ્દો શોધાયા નથી તેથી જૈને વિચારના કોઈ એક પાસા વિશેનું આધુનિક પુસ્તક સમજાય નહિ તેવી પારિભાષિક શબ્દોના ખીચડા જેવું બની જવાની સંભાવના રહે છે.
પ્રો.મરડિયા વિજ્ઞાનના વિશિષ્ટ વિદ્વાન છે. એ ગણિતજ્ઞ છે. ખરેખર તો એ આંકડાશાસ્ત્રી છે. તેમની યુનિવર્સીટી ડિગ્રીઓમાં ત્રણ પીએચ.ડી. સમાવિષ્ટ છે. વળી, તે એક ભાવિક શ્રાવક છે. આમ આધુનિક વિજ્ઞાનની પરિભાષામાં જૈનધર્મના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો, દર્શન અને નીતિશાસ્ત્રનું અર્થઘટન કરવા માટે એ સુયોગ્ય ક્ષમતા ધરાવે છે. પ્રો.મરડિયાનું પુસ્તક ત્રણ ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. સૌપ્રથમ એ આત્મા, કર્મ, જીવ અને અજીવની મૂળભૂત સંકલ્પના સમજાવે છે અને તેને જીવન, મરણ અને બ્રહ્માંડ વિશેના જૈન વિચાર સાથે સાંકળે છે. ત્યાર પછી, તે સામાન્યમાંથી વિશેષ તરફ, આત્મનિગ્રહના અભ્યાસ તરફ અને આત્માના શુદ્ધીકરણના પથ પર લઈ જાય છે. તે પછીનાં બે પ્રકરણો, જે ધ્યાનપૂર્વકનું વાચન માંગી લે છે, તેમાં જૈન તર્કને તેની માન્ય અને સ્વીકાર્ય એવી અધિકૃત જગા પર ગોઠવે છે. તે આધુનિક ભૌતિકશાસ્ત્રના મૂળભૂત તેમ જ અદ્યતન પાસાઓને જૈન લખાણોમાંના વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધાંતો સાથે સમજાવે છે.
પ્રો.મરડિયાએ ઘણાં વર્ષોની જહેમત પછી તૈયાર કરેલા લખાણને પુસ્તક સ્વરૂપે જોતાં મને ખૂબ આનંદ થાય છે. મને ખાતરી છે કે આધુનિક જમાનાના જૈનો જેઓ, સદીઓ પહેલાંનાં લખાણો સાથે સુસંગતતા, તાલ મેળવતા તકલીફ અનુભવે છે તેમને આ પુસ્તક ખૂબ ઉપયોગી થશે. જૈનેતરો, ખાસ કરીને બહુ ઓછા જાણીતા એવા આ ધર્મને તાર્કિક રીતે સમજવા જેઓ પ્રયત્ન કરતા હશે તેમને પણ આ પુસ્તક ખૂબ ઉપયોગી નીવડશે. આગળ મેં કહ્યું તે દોહરાવું છું કે આ પુસ્તક જૈન સાહિત્યમાં મહત્ત્વનું યોગદાન છે. હું પ્રો.મરડિયાને અભિનંદન પાઠવું છું અને સૌને આ પુસ્તક વાંચવા માટે હૃદયપૂર્વક ભલામણ કરું છું.
પૉલ મારેટ લોફબરો યુનિવર્સિટી
viii