________________
આત્મવિજયનો માર્ગ
ધરાવનારથી માંડીને નિમ્નતમ કાર્મિક ઘનત્વ ધરાવનાર સુધી આલેખાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો જીવન-ધરીનો ઉપરનો ભાગ લંબાવવામાં આવ્યો છે. આને એક સીડી તરીકે વર્ણવાય છે, જે ભારે કાર્મિક ઘનત્વથી ખૂબ હલકા કાર્મિક દ્રવ્ય તરફ અને છેવટે મોક્ષ તરફ ઉન્નતિ સાધતાં દરેકે ચઢવી જોઈએ.
આ સીડીને ચૌદ સોપાનો છે, જે આધ્યાત્મિક શુદ્ધતાના તબક્કાઓ છે. આપણે આ સોપાનોને ચૌદ ગુણસ્થાનકો (Fourteen purification stages) કહીશું. આ સીડીમાં જેમ ઊંચે ચઢતા જાય તેમ શુદ્ધત્વ(જૈનત્વ)ની કક્ષા ઊંચી હોય અને કાર્મિક દ્રવ્ય ઓછું હોય.
ચિત્ર ૭.૨ :
૧૪
અયોગ કેવળી અવસ્થા
૧૩
– સયોગ કેવળી અવસ્થા
૧૨
ક્ષીણ મોહ
૧૧ ઉપશાંત મોહ
૧૦
સૂક્ષ્મ સંપરાય
– અનિવૃત્તિકરણ
– અપૂર્વકરણ
૯
૭
૬
૫
૪
૩
ર
—
---
—
-
—
-
—
અપ્રમત્તવિરત
પ્રમત્તવિરત
દેશવિરત
અવિરત સમ્યગ્ દૃષ્ટિ
મિશ્ર સમ્યગ્ દૃષ્ટિ
સાસ્વાદન સમ્યક્ દૃષ્ટિ
મિથ્યાદષ્ટિ
૧
શુદ્ધીકરણ સોપાન
ચૌદ ગુણસ્થાનકો સહિતની શુદ્ધીકરણ-ધરી
-
૭૧
