________________
પરિશિષ્ટ ર જૈન આગમગ્રંથો
પ્રત્યેક ધર્મની પોતાની આચાર અને વિચાર સંહિતા હોય છે, જેને ધર્મસંસ્થાપકો પોતાના જ્ઞાન અને અનુભવ દ્વારા આચારપાલનની સુવિધા માટે પવિત્ર ધર્મગ્રંથ રૂપે પ્રસ્તુત કરે છે. આ ગ્રંથોને શ્રુતિ, શ્રત અથવા આગમ કહેવામાં આવે છે. જૈન ધર્મ પણ આમાં અપવાદ નથી. જૈન ધર્મના આગમોનો મૂલગ્નોત તીર્થકરની વાણી છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે તીર્થકરોનો ઉપદેશ દિવ્યધ્વનિદિવ્યભાષા રૂપે પ્રાપ્ત થાય છે. (દિગમ્બર પરંપરા અનુસાર આ દિવ્યધ્વનિ ઉપદેશના અંતરંગ અર્થને સંચારિત કરે છે. ત્યારબાદ તેમના મુખ્ય ગણધર શિષ્યો તેને આગમરૂપે નિબદ્ધ કરે છે. જયારે શ્વેતામ્બર પરંપરા અનુસાર તીર્થકર એક દિવ્ય માનવભાષામાં જ ઉપદેશ આપે છે.) સામાન્યતઃ ગણધરો તીર્થકરના ઉપદેશોનું સંકલન, સંપાદન અને તેનું જનભાષામાં રૂપાંતરણ અથવા અનુવાદ કરવાનું કામ કરે છે. આથી આગમગ્રંથોને શાબ્દિક રૂપે ન લેવા જોઈએ, પરંતુ તેની આત્મવિશ્લેષણ અને સંકલનની ધારણાને પણ ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ. પરિ.૨.૧ પ્રમુખ આગમગ્રંથો
સામાન્યરૂપે જૈન ધર્મના આગમગ્રંથોની સંખ્યા ૬૦ છે. તેને ત્રણ વિભાગમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા છે :
વર્ગ-૧ પૂર્વ ૧૪ વર્ગ-૨ અંગ (પ્રાથમિક આગમગ્રંથ) ૧૨ વર્ગ-૩ અંગબાહ્ય (અન્ય આગમગ્રંથ) ૩૪
