________________
દક્ષિણ બરફ
દક્ષિણ બરફ
'PAIYYYYYSICAS
અને
0 12
]?
છ
નોંધઃ આકૃતિમાં સૂર્યને ઉત્તર ધ્રુવની પ્રદક્ષિણા કરતો દર્શાવવામાં આવ્યો છે,
પણ જૈન ભૂગોળ મુજબ હકીકતમાં સૂર્ય મેરુ પર્વતની પ્રદક્ષિણા કરે છે. ૨૧મી ડિસેમ્બરે સૂર્ય ૨૪ કલાકમાં એ-એ-એ વર્તુળમાં છે તેમાં બપોર હોય છે અને ઉત્તર કેન્દ્રથી દૂર મધ્યરાત્રિ હોય છે. ફરે છે. આ દિવસે પૃથ્વીના દરેક ભાગમાં સવાર, બપોર, સાંજ અને
આ ઉપરથી ખ્યાલ આવશે કે સૂર્ય તીરની દિશામાં રાત થાય છે પણ ૧,૨,૩ અંતર્ગત આર્કટિક સર્કલમાં સવાર, જમણેથી ડાબે ગતિ કરે છે ત્યારે ૨૪ કલાકમાં એ-એ-એ વર્તુળ બપોર, સાંજ થતા નથી. આ પ્રદેશ મહિનાઓ સુધી અંધકારમાં જ પૂરું કરે છે ત્યારે તેનો પ્રકાશ જ્યાં પહોંચે છે ત્યાં સવાર, બપોર, ડૂબેલો રહે છે. સૂર્ય જ્યારે ક્રમશઃ અંદરના વર્તુળની નજીક આવે છે સાંજ, રાત વગેરે દરેક જગ્યાએ ક્રમસર થાય છે. ત્યારે ઉત્તર કેન્દ્ર ઉપર વધુ ને વધુ પ્રકાશ ફેકે છે.
હવે છ મહિના સુધી સૂર્યનો પ્રદક્ષિણાપથસતત નાનો થતો અહીં ૪ બિંદુએ જે પ્રકાશ છે તે સવારની ઉષાનો પ્રકાશ જાય છે અને ૨૧મી જૂને તે સૌથી નાનો હોય છે. આ પ્રદક્ષિણાપથ છે અને ૬ બિંદુને જે પ્રકાશ છે તે સાંજની સંધ્યાનો પ્રકાશ છે. લી-બી બી વડે દર્શાવવામાં આવ્યો છે. આ વખતે સૂર્ય નજીક
સુર્યના પ્રકાશના વર્તુળની નીચે જે રેખા દોરવામાં આવી હોવાને કાપી તેનો પ્રકાશ કર કેન્દ્ર ‘એન' ઉપર અને તેનાથી પણ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org