________________
મોતીની માળાના આકારમાં પડે છે. આ પ્રવાહ બે ગાઉ લંબાઈની જીભમાંથી પડતો હોવાથી તે પર્વતને અડતો નથી પણ દૂર જ રહે છે. ગંગા મહાનદીનો જળધોધ જે કુંડમાં પડે છે તે કુંડ ગોળાકાર છે અને તેનો વ્યાસ ૬૦થોજન તેમ જ ઊંડાઈ ૧૦ યોજન જેટલી છે. આ
કુંડમાં સો પાંખડીવાળાં અને હજાર પાંખડીવાળાં સુગંધિત કમળપુષ્પો શોભી રહ્યાં છે.
ગંગા પ્રપાત કંડ લઘુ હિમવંત પર્વતની તળેટીમાં આવેલો છે. આ કુંડના દક્ષિણ તોરણમાંથી ગંગા મહાનદી બહાર પડે છે અને
– વૃત્ત વૈતાદ્ય પર્વત
રોહિતાંશા નદી
હિમવંત ક્ષેત્ર
(રોહિતાંશા પ્રપાત કુંડ
ઉત્તર
-જિવિહકા
- ગંગા
સિંધુ આવર્તન કૂટો
' રોહિતાશા નદીને પૂર્વ જીવ લધુ હિમવંત પર્વત
પદ્મ દ્રહ સિંધુ નદી
ગંગા નદી
આવર્તન કૂટ
જિવિકા ,
-ઋષભ ફૂટ
તે 5 જિવિકા
\ સિંધુ પ્રપાત કુંડ
ગંગા / પ્રપાત કુંડ
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ-૩
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ – ૪
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ-૫
દીર્ઘ વૈતાદ્ય પર્વત
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ-૨
સિંધુ નદી
ગંગા નદી
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ-૬
ભરત ક્ષેત્ર ખંડ – ૧
તે પછી
| દક્ષિણ
લવણ સમુદ્ર
ચિત્રમાં જુઓ, દીર્ઘ વૈતાઢ્ય પર્વત અને ગંગા-સિંધુ નદીના પ્રવાહના કારણે ભરત ક્ષેત્રના છ ખંડ થઈ ગયા છે.
(પદ્મદ્રહના ચિત્રમાં કમળો, ભવનો વગેરે આપેલ નથી, પણ સમજી લેવાં.)
જૈન ભૂગોળનું તર્કશુદ્ધ વિજ્ઞાન • ૧૭૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.ainelibrary.org