________________
એપોલો ચાન ચંદ્ર ઉપર ગયું જ નહોતું
આપણને બધાને એમ કહેવામાં આવ્યું છે કે આજથી ૪૦ પ્રકારનાં રોકેટોનો વપરાશ શરૂ થયો હતો. વર્ષ અગાઉ અમેરિકાના બે અવકાશયાત્રીઓ ચંદ્ર ઉપર ઊતર્યા હતા. રોબર્ટ ગોડાર્ડ નામના અમેરિકન વિજ્ઞાનીએ ઈ.સ. આ ઘટનાને વિજ્ઞાનની એક જબરદસ્ત હરણફાળ તરીકે વર્ણવવામાં ૧૯૨૦ ના અને ૧૯૩૦ ના દાયકાઓમાં રોકેટમાં લિક્વિડ આવી હતી. એપોલો થાનનાં મુખ્ય યુનિટો બનાવતી કંપની પ્રોપેલન્ટનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો. તેને આ ક્ષેત્રમાં પ્રારંભિક સફળતા રોકેટડાઈનના વિજ્ઞાની બિલ કેસિંગે ‘વી નેવર વેન્ટ ટુ ધ મૂન' નામનું પણ મળી. યુદ્ધમાં કુશળ જર્મન પ્રજાનું ધ્યાન આ પ્રયોગો તરફ પુસ્તક લખીને અમેરિકાની ‘નાસા' સંસ્થાના દાવાનું ખંડન કર્યું છે કે આકર્ષિત થયું. ૧૯૩૦ના દાયકા દરમિયાન વોન બ્રાઉન અને તેમણે ચંદ્ર ઉપર માનવોને ઉતાર્યા હતા. બિલ કેસિંગના આ પુસ્તકને બીજા જર્મન વિજ્ઞાનીઓએ લિક્વિડ પ્રોપેલન્ટ રોકેટોનો અભ્યાસ કારણે અમેરિકામાં ભારે ખળભળાટ મચી
કર્યો અને તેના ઉપર અનેક પ્રયોગો કર્યા. ગયો. બિલ કેસિંગ પછી રાલ્ફ રેનેએ
આ પ્રયત્નોના ફળરૂપે તેમણે વી-૨ ‘નાસા મુન્ડ અમેરિકા' નામનું પુસ્તક
નામનું રોકેટ બનાવ્યું અને બીજા લખીને ચંદ્રયાત્રા બનાવટી હતી એ
વિશ્વયુદ્ધમાં તેનો છૂટથી ઉપયોગ પણ પુરવાર કરી આપ્યું. અમેરિકાની લોકપ્રિય
કર્યો. બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં ઇંગ્લેન્ડનાં ચેનલ ફોક્સ ટીવીએ એક બાવન
અનેક શહેરો ઉપર આવાં હજારો રોકેટો મિનિટની દસ્તાવેજી ફિલ્મ પ્રદર્શિત કરી,
છોડીને વિનાશ વેરવામાં આવ્યો. યુદ્ધમાં જેને કારણે ૩૦ ટકા અમેરિકનો માને છે
જર્મનીનો પરાજય થયો એ પછી રશિયા કે ચંદ્રયાત્રા બનાવટી હતી.
અને અમેરિકાના સૈનિકો જર્મનીની - બિલ કેસિંગ પોતાના પુસ્તકમાં
પ્રયોગશાળાઓમાંથી જેટલી સામગ્રી પ્રથમ જ પ્રકરણમાં લખે છે કે
મળે તે લઈ ગયા અને રોકેટ સાયન્સના “અમેરિકાની ચંદ્રયાત્રાના મિશનમાં
જાણકાર માણસોને પણ પકડીને પ્રારંભથી જ ગડબડ હતી. કોઈ વસ્તુ
પોતાના દેશમાં લઈ ગયા. જર્મનીના આ યોગ્ય રીતે ચાલી રહી નહોતી.
જ્ઞાનને આધારે રશિયાએ અને અખતરાઓ વખતે રોકેટો ફાટી પડતાં
અમેરિકાએ પોતાનું રોકેટ સંશોધન હતાં. એપોલો-૧ અવકાશયાનમાં પણ
આગળ ધપાવ્યું. અગણિત સમસ્યાઓ હતી. સમયપત્રક WE NEVER WENT વીસમી સદીમાં વિકસાવવામાં જળવાતું નહોતું. કેટલાક લોકોને લાગતું
TO THE MOON
આવેલાં તમામ રોકેટોનું મહત્ત્વનું પાસું હતું કે એપોલો યાનનો પ્રોજેક્ટ તૂટી
America's Thirty Blion Dollar Swindle
તેનું પ્રવાહી બળતણ હતું. અમેરિકાએ પડવાની અણી પર છે.”
જે કોઈ રોકેટો બનાવ્યાં તેની સૌથી મોટી રોકેટની શોધ ઈસુની આઠમી
સમસ્યા એ હતી કે ઉષ્ણતામાન વધી સદીમાં ચીની પ્રજાએ કરી હતી. ચીનાઓ
જતાં તેનું પ્રવાહી બળતણ સળગી ઊઠતું રોકેટનો ઉપયોગ શસ્ત્ર તરીકે અને ફટાકડા
હતું અને વિસ્ફોટ સાથે રોકેટનો નાશ તરીકે કરતા. ચીનાઓ અને બ્રિટિશરો
થતો હતો. બિલ કેસિંગ પોતે જે યુદ્ધ માટે જે રોકેટનો ઉપયોગ કરતા હતા
રોકેટડાઈન કંપનીમાં કામ કરતો હતો તે ‘સોલિડ પ્રોપેલન્ટ' પ્રકારનાં હતાં.
ત્યાં સાન્તા સુસાના લેબ ખાતે તેણે વીસમી સદીમાં જ ‘લિક્વિડ પ્રોપેલન્ટ'
રોકેટમાં ધડાકા થવાની અનેક ઘટનાઓ
જૈન ભૂગોળનું તર્કશુદ્ધ વિજ્ઞાન • ૯૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
