________________
અમેરિકામાં એપોલો યાન ચંદ્ર ઉપર ખરેખર ગયું હતું તેના એનિમેશનનો જમાનો છે. એટલે ‘નાસા'નું અવકાશયાન જ્યારે કોઈ પુરાવા વર્તમાનમાં આપી શકાય તેવા હોય તો તે ચંદ્રની ધરતી પણ ‘મંગળ’ ઉપર પહોંચશે ત્યારે જે તસવીરો અને ફિલ્મો ઉપરથી લાવવામાં આવેલા ૮૪૦ રતલ જેટલા પથરા, તસવીરો મોકલશે તે એટલી બધી પરફેક્ટ હશે કે આપણને બનાવટનો અને વિડિયો ફિલ્મો છે. જો આ પથરાઓના ટેકામાં તસવીરો ન હોય ખ્યાલ જ નહીં આવે. તો તેની કોઈ કિંમત નથી, કારણ કે આ પથરાઓ ‘નાસા'ની પ્રયોગશાળામાં ઊંચા ઉષ્ણતામાને અને ઊંચા દબાણે બનાવી
એપોલોની તસવીરોનું વિશ્લેષણ શકાય તેવા છે. રાલ્ફ રેનેને એવી માહિતી મળી હતી કે એપોલો પાનને ચંદ્ર ઉપર મોકલવાની જાહેરાત કરવામાં આવી તેના આગલાં
તસવીર-૧ જ વર્ષે વેર્નર વોન બ્રોન નામના સાહસિકને અમેરિકન નૌકાદળની
રાલ્ફ રેનના પુસ્તકના મુખપૃષ્ઠ ઉપર જે તસવીર પ્રગટ સ્ટીમરમાં બેસાડીને તેને એન્ટાર્કટિક ખંડની મુલાકાતે મોકલવામાં
કરવામાં આવી છે, તેના માટે ‘નાસા'નો સત્તાવાર ખુલાસો એવો આવ્યો હતો. આ સ્ટીમર બે કન્ટેઇનર ભરીને પથરાઓ લઈને આવી
હતો કે આ તસવીરમાં એપોલો-૧૨ના અવકાશયાત્રીઓ ચંદ્રની હતી. આ કન્ટેઇનર ઉપર લેબલ મારવામાં આવ્યું હતું: ‘નાસા,
માટીના નમૂનાઓ એકઠા કરી રહ્યા છે. આ તસવીર બાબતમાં રાલ્ફ હ્યુસ્ટન, ટેક્સાસ.’ આ પથરાઓનો ઉપયોગ ચંદ્રના ખડક તરીકે
રેને કહે છે કે “ચંદ્રની સપાટી ઉપર બે કરતાં વધુ અવકાશયાત્રીઓ કરવામાં આવ્યો હતો.
ક્યારેય હાજર નહોતા; પણ આ તસવીર કોઈ ત્રીજા રાલ્ફ રેનેએ ચંદ્રયાત્રાની જેટલી પણ ફિલ્મોનો અથવા
અવકાશયાત્રીની હાજરી પણ પુરવાર કરે છે. આ તસવીર બીન તસવીરોનો અભ્યાસ કર્યો એ તમામમાં તેમને કોઈ ને કોઈ ક્ષતિઓ
નામના અવકાશયાત્રીની છે અને તેની ફેસ પ્લેટમાં પેટ કોના જોવા મળી હતી. એપોલોના યાત્રીઓ તરફથી જે તસવીરો ખેંચવામાં
નામના બીજા અવકાશયાત્રીનું પ્રતિબિંબ જોવા મળે છે. આ આવી હતી તે હેઝલબ્લેડ' નામના તે વખતના શ્રેષ્ઠ ગણાતા
તસવીરને મોટી કરતાં ખ્યાલ આવે છે કે પેટ કોનાર્ડના હાથમાં કોઈ
કેમેરા નથી. જો બીનની ફેસ પ્લેટમાં કોનાર્ડનો જે પડછાયો જોવા કેમેરાથી ખેંચવામાં આવી હતી. આ તસવીરો અસલ નથી જણાતી પણ નકલી જણાય છે. જો કોઈ ઘટના ખરેખર બની હોય તો શા
મળે છે, તેનું અવલોકન કરીએ તો ખ્યાલ આવે છે કે તે બે વચ્ચે માટે કોઈને તેની બનાવટી તસવીરો ઉપજાવી કાઢવાની જરૂર પડે?
ઓછામાં ઓછું ૧૦ ફૂટનું અંતર છે. આ બે વચ્ચે કોઈ કેમેરા આ કારણે રાલ્ફ રેને આ તસવીરોને ‘એફએક્સ' તસવીરો તરીકે
સ્ટેન્ડનું પ્રતિબિંબ જોવા મળતું નથી, જેના ઉપરથી સાબિત થાય છે
કે આ તસવીર કોઈ ત્રીજી વ્યક્તિએ સુડિયોમાં ઝડપી છે. આ ઓળખે છે. ફિલ્મોની ભાષામાં “એફએક્સ'નો અર્થ “સ્પેશિયલ
તસવીરમાં અન્ય વિસંગતતાઓ પણ જોવા મળી હતીઃ ઇફેટ્સ’ એવો થાય છે. હોલિવૂડમાં તો સ્પેશિયલ ઇફેર્સ માટે શ્રેષ્ઠ ટેક્નિશિયનોની મદદ લેવામાં આવે છે, પણ ‘નાસા' તરફથી ટુડિયોમાં ‘ચંદ્રયાત્રા'નું શૂટિંગ કરવા માટે શિખાઉ કલાકારોની સેવાઓ લેવામાં આવી હતી. અમુક તસવીરોમાં તો એકને બદલે બે સ્પોટલાઇટોનો ઉપયોગ પણ કરવામાં આવ્યો હતો.
જો તમે ‘નાસાની મોટા ભાગની તસવીરોના બેકગ્રાઉન્ડ સામે જોશો તો ખ્યાલ આવશે કે એક સ્પષ્ટ ભેદરેખા છે, જેનાથી આગળનું બધું લીસું અને સપાટ દેખાય છે. આ નિશાની “ઝેડ’ કક્ષાના સૂડિયોની છે. જ્યારે જ્યારે પણ આ ચિત્રોમાં અમેરિકાનો રાષ્ટ્રધ્વજ જોવામાં આવે છે, ત્યારે તેની ઉપર ઝળહળતો પ્રકાશ દેખાય છે. આ રાષ્ટ્રધ્વજ ચંદ્રયાનના પડછાયામાં હોય તો પણ અત્યંત પ્રકાશિત જ હોય છે. આ ચિત્રોને ઇરાદાપૂર્વક ધૂંધળાં બનાવી દેવામાં આવ્યાં હતાં, જેથી આપણને એમ લાગે કે આ ચિત્રો અસલ છે. હવે ‘નાસા' આપણને ‘મંગળ’ ઉપર લઈ જવાની તૈયારીઓ કરી રહ્યું છે. અત્યારે તો કોમ્યુટર ગ્રાફિક્સનો અને
જૈન ભૂગોળનું તર્કશુદ્ધ વિજ્ઞાન • ૧૧૫
છે
કે આ
કે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
