________________
62
Illuminator of Jaina Tenets
Lusture IV
efficacy of producing fresh bandha belongs to the ghati karmans whereas the aghari karmans, being resultant, pure and simple, are devoid of such efficacy,
Another problem incidental to the concept of ghatin and aghatin karman is the nature of infinite bliss in the absence of the ghari karmans. So long as the aghāti karmans are there, physical joy and suffering continue along with the infinite bliss consequent upon the destruction of the ghāti karmans, specifically the category of mohanīya karman. The physical joy and suffering, in this case, should be considered as only upādhi of the jiva, that does not essentially affect the nature of the infinite bliss. The jvia, however, is freed from this upādhi on the attainment of disembodied emancipation i.e. siddhatva. The infinite bliss the freed from upādhi is technically called avyābādha sukha on account of the absence of upādhi which acted as an impediment (vyābādha) that hindered the manifestation of the perfect state of the bliss.
५. बन्ध-उद्वर्तना - अपवर्तना - सत्ता-उदय-उदीरणा-संक्रमण-उपशम-निधत्तिनिकाचनास्तववस्थाः। एतासु अष्टौ करणशब्दवाच्याः । यदाह
"बंधणसंकमणव्वटणा, अववट्टणा उदीरणया।
उवसामणा निहत्ति निकायणा चत्ति करणाइं॥" बन्धोऽनन्तरं वक्ष्यते। कर्मणां स्थित्यनुभागवृद्धिः-उद्वर्तना। स्थित्यनुभागहानिः-अपवर्तना। अबाधाकालो विद्यमानता च-सत्ता। उदयो द्विविधः । यत्र फलानुभवः स विपाकोदयः । केवलं प्रदेशवेदनम्प्रदेशोदयः। नियतकालात् प्राक् उदय:- उदीरणा, इयं चापवर्तनापेक्षिणी। सजातीयप्रकृतीनां मिथः परिवर्तनं संक्रमणा'। उदयोदीरणानिधत्तिनिकाचनाऽयोग्यत्वम्-उपशमः । उद्वर्तनापवर्तनं विहाय शेषकरणायोग्यत्वम्-निधत्तिः ।
समस्तकरणायोग्यत्वम्-निकाचना । १ शिवशर्मकृत 'कर्मप्रकृतिः', मलयगिरिकृत टीका सहित, देवचन्द लालभाई
पुस्तकोद्धार फंड प्रकाशन, बम्बई, १९१२ । २ यथा-अध्यवसायविशेषेण सातवेदनीयम् असातवेदनीयरूपेण, असातवेदनीयं च सातवेदनीयरूपेण परिणमति ।
आयुषः प्रकृतीनां दर्शनमोहचारित्रमोहयोश्च मिथः संक्रमणा न भवति ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
