Book Title: Illuminator of Jaina Tenets
Author(s): Tulsi Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati

View full book text
Previous | Next

Page 197
________________ Satras 13-14 J रणश्च इत्यनयोर्भेदः । Deity, Preceptor and Righteousness गृहस्थानगारयोर्धर्मः केवलं पालनशक्त्यपेक्षया महाव्रताऽणुव्रतभेदेन द्विधा निर्दिष्टः - इति धर्मस्य सर्वसाधारणत्वे नास्ति कश्चिद् विरोधः । 13. aparivartanīya-svarūpatvena sarvasādhāranatvena ca. lokadharmo deśakālādibhiḥ parivartanīyasvarupaḥ, vargaviśeşair vibhedam āpannaś ca. dharmas tu atmodayakārakaḥ, aparivartanīyasvarūpaḥ, sarvasādhāraṇaś ca ity anayor bhedaḥ. 159 gṛhasthanagarayor dharmaḥ kevalaṁ palanaśaktyapekṣaya mahāvrata' ṇuvratabhedena dvidha nirdiṣṭaḥ-iti dharmasya sarvasādhāraṇatve nāsti kaścid virodhaḥ. (Aph.) (Righteousness proper differs) also in respect of its immutable nature and universality. (XIII) (Gloss) The righteousness popular undergoes change in accordance with place, time and the like, and is susceptible to alteration by different classes (of people ). Righteousness (proper ), however, is the cause of the purification of the soul and is immutable and universal. This is the fundamental difference between the two. The differentiation of righteousness into "major vows" and "minor vows" to be followed respectively by a monk and a householder has been made only in view of their different capacities of fulfilment. Thus there is no contradiction of the universality of righteousness being universally and uniformly valid. १४. ग्राम-नगर- राष्ट्र-कुल- जाति-युगादीनामाचारो व्यवस्था वा लोकधर्मः । ग्रामादिषु जनानामौचित्येन वित्तार्जनव्ययविवाहभोज्यादिप्रथानां पारस्परिक सहयोगादेर्वा आचरणम् – आचारः । तेषां च हितसंरक्षणार्थं प्रयुज्यमाना उपायाः - व्यवस्था । सा च कौटुम्बिकी, सामाजिकी, राष्ट्रिय, अन्ताराष्ट्रिय । चेति बहुविधा । ते च लोकधर्मः - लौकिको व्यवहार इत्युच्यते, आगमेऽपि तथादर्शनात् यथा - "गामधम्मे, नगरधम्मे, धम्मे, कुलधम्मे, गणधम्मे" इत्यादि । Jain Education International लोकधर्मेऽपि क्वचिदहिंसादीनामाचरणं भवति, तदपेक्षयाऽनेन धर्मस्य भिन्नता न विभावनीया, किन्तु भोगोपवर्धकवस्तुव्यवहारापेक्षयैव । 14. grāma-nagara-rāstra-kula-jāti-yugādīnām ācāro vyavasthā vā loka dharmah. For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252