Illuminator of Jaina Tenets

Author(s): Tulsi Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati

Page 139

Sutra 28 ]
२८. अजीवा रूपिणोऽपि ।
अजीवा धर्माधर्माकाशकाला अरूपिणः । पुद्गलास्तु रूपिण एव । तत्पर्यायभूताः पुण्यपापबन्धा अपि रूपिण: ।
Inhibition, Falling off and Emancipation
नवापि पदार्था ज्ञेयाः, संवरनिर्जरामोक्षास्त्रय उपादेयाः, शेषाश्च षड् हेयाः । जीवस्यापि संसारावस्थापेक्षया हेयत्वमविरुद्धम् ।
अथ नवतत्त्वपरमार्थावेदको भिक्षुदर्शितस्तटाकदृष्टान्तो निदर्श्यते । तथा हि
जीवस्तटाकरूपः ।
अतटाकरूपोऽजीवः ।
बहिर्निर्गच्छज्जलरूपे पुण्यपापे । विशदाविशदजलागमनमार्गरूप आस्रवः । जलागमनमार्गावरोधरूपः संवरः । जल निष्कासनोपायरूपा निर्जरा । तटाकस्थितजलरूपो बन्धः । नीरविनिर्मुक्ततटाक इव मोक्षः ।
28. ajīvā rūpino'pi.
ajīvā dharmādharmākāśakālā arūpiṇaḥ pudgalās tu rūpiņa eva. tatparyāyabhūtāh punya-pāpa-bandhā api rūpinah.
navāpi padārthā jñeyāh, samvara-nirjarā-moksāstraya upādeyāh, seṣāś ca șaḍ heyaḥ jivasyāpi saṁsārāvasthāpekṣaya heyatvam aviruddham.
101
atha nava-tattva-paramārthāvedako Bhiksu darśitas tatāka-drstānto nidarśyate. tathā hi—
jīvas tatāka-rūpah. atatāka-rūpo'jīvah.
bahir nirgacchaj jalarūpe punya-pāpe. viśadāviśada-jalāgamana-mārga-rūpa āsravah.
jalāgamana-mārgāvarodha-rūpah samvarah.
jala-nişkāsanopāya-rūpā nirjarā.
tatäka-sthita-jala-rūpo bandhah.
nira-vinirmukta tataka iva moksah.
(Aph.) Among (the constituents of the category of) non-soul, some are material too. (XXVIII)