________________
२१
मोहाष्टकम् પીધો છે એવો આ આત્મા ખરેખર જ્યાં ઊંચા થઈ હાથતાળી આપવાની ચેષ્ટા (પ્રપંચ) કરવામાં આવે છે તેવી સંસારરૂપ પાનગોષ્ઠીનો (દારૂના પીઠાનો) આશ્રય કરે છે. ૫
निर्मलं स्फटिकस्येव सहज रूपमात्मनः ।
अध्यस्तोपाधिसंबंधो जडस्तत्र विमुह्यति ।। ६ ।। बा०- निर्मलं क० मलरहित । स्फटिकस्येव क० स्फटिकनी परिं । सहजं क० स्वभाव सिद्ध। रूपं क० स्वरूप । आत्मन: क० आत्मानुं । अध्यस्त क० थापिउं छई । उपाधिनो संबंध जेणई एहवो। जड क० मूर्ख । तत्र क० तिहां । विमुह्यति क० मुझाई छइं । जिम स्वभावई निर्मल छई, कालाराता फूलना योगथी कालोरातो कहेंवाई, तेहनई फटिक स्वभाव जाणइं ते मूर्ख, तिम शुद्धात्मद्रव्यनइं उपाधि संबंधइं एकेंद्रियादि उपाधिरूप ज जाणइं ते मूर्ख जाणवो । घणा मोही जीव परवस्तुमा आत्मभावने आरोपी सुख मानें छे, ते मिथ्या सुख छई।६
અર્થ : આત્માનું સ્વભાવસિદ્ધ (સહજ) સ્વરૂપ સ્ફટિકની જેમ મળરહિત (નિર્મળ) છે. તેમાં જેણે ઉપાધિનો સંબંધ સ્થાપ્યો છે તે મૂર્ખ (જડ) ત્યાં મૂંઝાય છે.
४म (इटि) स्वभाव निर्भग छ, (५९) ॐणा-२ता सन। योगथी गोરાતો કહેવાય છે. તેને (કાળા-રાતાપણાને) જે સ્ફટિકનો સ્વભાવ જાણે તે મૂર્ખ. તેમ શુદ્ધ આત્મદ્રવ્યને ઉપાધિના સંબંધથી જે એકેન્દ્રિયાદિ ઉપાધિરૂપ જ જાણે તે મૂર્ખ જાણવો. ઘણા મોહી જીવ પર વસ્તુમાં આત્મભાવને આરોપી સુખ માને છે તે મિથ્યા સુખ છે. ૬
अनारोपसुखं मोहत्यागादनुभवन्नपि ।
आरोपप्रियलोकेषु वक्तुमाश्चर्यवान् भवेत् ।। ७ ।। बाo- अनारोप क० आरोपरहित स्वभाव- जे । सुख छई ते प्रतिं । मोहनो जे । त्याग क० क्षयोपशमथी । अनुभवन्नपि क० अनुभवतो पणि योगीइ । आरोपप्रिय क० आरोप वाल्हो छई जेहनई एतलई जूठु मीठं जाणइं एहवा । लोकेषु क० लोकनई विषई । वक्तुं क० कहिवानइं काजि । आश्चर्यवान् क० आश्चर्यवंत हइंरान । भवेत् क० होइं । ७
१. 1, 4, 5, 7 सिद्धि । २. 1 थाप्यु; 6 थाप्यो ३. 1 लोक प्रति; 2, 4, 5, 6, 7,11 लोक तेहनइं विषई । ४. 1, 4, 5, 7, 9 हइरान; 8 हेरांन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
