________________
ज्ञानसार
કહ્યું પણ છે, “કામભોગો સમભાવ કરતા નથી, તેમ ભોગો વિકાર કરતા નથી, પરંતુ જે તેનો દ્વેષ કરે છે, તેમાં પરિગ્રહ કરે છે તે તેમાં મોહ-રાગ-દ્વેષ કરવાથી વિકાર પામે છે. તેમાં જે સમપરિણામવાળો છે તે વીતરાગ છે.” ૩ पश्यन्नेव परद्रव्यनाटकं प्रतिपाटकम् ।
२०
भवचक्रपुरस्थोऽपि नामूढः परिखिद्यति ।। ४ ।।
बा०- पश्यन्नेव क० देखतो ज थको । परद्रव्य क० पुद्गल द्रव्य तेनुं । नाटक जन्म योनि-जरा-मरणादिरूप । प्रतिपाटकं क० एकाक्ष - विकलाक्षादि नगरना पाडा पाडा प्रति । भवचक्रपुरुस्थः क० अनादि अनंत कर्मपरिणामराजानी राजधानी स्वरूप भवचक्र नाम नगरमांहि रहिओ थको । अपि पणि । न क० नहीं । अमूढः क० मोहरित । परिखिद्यति क० खेद पामई । " खिद्यति काव्ये जडो न मोख्ये स्वे"" इत्यादि पाठनई परस्मैपद छई । ४
અર્થ : અનાદિ, અનંત કર્મપરિણામરૂપ રાજાની રાજધાની સ્વરૂપ ભવચક્ર નામના નગરમાં રહેવા છતાં પણ તે નગરની એકેન્દ્રિય-વિકલેન્દ્રિયાદિ (એકાક્ષ-વિકલાક્ષાદિ) पोणे पोने (पाडे पाडे) परद्रव्यनुं (पुछ्गत द्रव्यनुं ) ४न्म, योनि, ४२८, भरा आधि३५ નાટક જોતો મોહરહિત આત્મા ખેદ પામતો નથી. ૪
विकल्पचषकैरात्मा पीतमोहासवोह्ययम् ।
भवोच्चतालमुत्ताल प्रपंचमधितिष्ठति ।। ५ ।।
aro - विकल्पचषकैः क० विकल्परूप जे । चषके क० मद्यपानपात्र तेणि करी । आत्मा क० आतमा । पीत क० पीधो छ । मोह रूपीउ । आसव क० मद्य जेणई एहवो थको । हीति निश्चितं । अयं क० ए । भव क० संसाररूप । उच्चताल क० पानगोष्टी ते प्रतिं । उत्तालप्रपंच क० उत् उर्ध थई ताल क० हस्तताली तेहना प्रपंच जिहां एहवा प्रतिं । अधितिष्ठति क० अधिष्टई छ । ५.
अर्थ : विस्५३५ [पीवाना ] पात्र वडे भेडो मोह३५ भद्य (महिरा, खासव )
१. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 11 पाडा पाडा; 3 पाडा प्रति । २. 2 भां आ खाजो सोखा रीते छे"विपुल हृदयाभिगम्ये खिद्यति काव्ये जडो न मौख्ये स्वे ।
निन्द्यति कंचूककारं प्रायः शुष्कस्तनी नारी ।। "
અર્થઃ “જડ ભણતી વખતે પોતાની મૂર્ખતાનો દોષ નથી જોતો, પણ કાવ્ય બહુ કઠણ છે તેમ બોલે છે.” ३. 1, 2, 6 मद्यपात्र । ४. 1 निश्चयं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
