________________
अनुभवाष्टकम्
२६. अनुभवाष्टकम्
संध्येव दिनरात्रिभ्यां केवलश्रुतयोः पृथक् । बुधैरनुभवो दृष्टः केवलार्कारुणोदयः ।। १ ||
बा०- संध्या क० सांझ । इव यथा । दिनरात्रिभ्यां क० दिवसरात्रि थकी जूइ हुइ तिम। केवलश्रुतयोः क० केवलज्ञान- श्रुतज्ञानना प्रकाशथी | पृथक् क० भिन्न । बुधैः क० पंडित । अनुभव क० अनुभवबोध' । दृष्टः क० दीठो । केहवो ? केवल क० केवलज्ञान ते रूप जे । अर्क सूर्य तेहना । अरुणोदय एतलइ मतिश्रुतोत्तरभावी केवलथी अव्यवहित पूर्वभावी प्रकाश ते अनुभव, प्रतिभापरं नाम । १.
११९
અર્થ : સાંજ જેમ દિવસ (અને) રાત્રિથી જુદી છે તેમ કેવલજ્ઞરૂપ સૂર્યના અરુણોદયરૂપ અનુભવબોધને પંડિતોએ કેવલજ્ઞાન (અને) શ્રુતજ્ઞાનની અપેક્ષાએ ભિન્ન માન્યો છે. મતિ-શ્રુતજ્ઞાન પછી આવતા એવા અને કેવલજ્ઞાનની તરત જ પહેલાં પ્રગટતા (અવ્યવહિત) પ્રકાશને અનુભવ કહે છે, જેને પ્રતિભા (એટલે કે પ્રાતિભજ્ઞાન) પણ કહે છે. ૧
व्यापारः सर्वशास्त्राणां दिग्प्रदर्शन एव हि ।
पारं तु प्रापयत्येोऽनुभवो भववारिधेः ।। २ ।।
बा०- व्यापारः क० उपायप्रवर्तन । सर्वशास्त्राणां क० सघलाई शास्त्रनो । दिग्प्रदर्शन एव क० दिसि दिखाडवानइ ज काजिं । ही (हि) निश्चितं । पारं तु क० पार प्रतिं तो । प्रापयति पमाडइ । एकः क० एक । अनुभवः क० अनुभव । भववारिधेः क० संसारसमुद्रनो । २.
अर्थ : जरेजर सघणा शास्त्रोनो व्यापार ( उपाय - प्रवर्तन, उद्यम ) हिशा जाडवाने માટે જ છે, સંસારસમુદ્રનો પા૨ે તો પમાડે છે એક અનુભવ. ૨
Jain Education International
९. 2 ना प्रकाशथी; 3 ना शकाशथी 1, 4, 5, 7, 10 ना शंकाशथी; 8 केवल ज्ञानना संकासथी। २. 2, 6 अनुभवबोध; 3 अनुभवयोयोध; 1, 4, 5, 7, 11 अनुभवयोध । ३. 1 केवलज्ञान सूर्यना । ४. 2, 11 प्रकाश ते अनुभव; 3 प्रकाशने अनुभवे । ५. 2 मां नीये यार सीटीना सजाएरामां 'अनुभव' विषे छुट छ । ६ 2 सघलाई 8, 9 सघले । ७. 1 'तो' नथी.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
