Gyansara

Author(s): Pradyumnasuri, Malti K Shah
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha

Page 175

१५४
ज्ञानसार
भितेंद्रिय खेटसे भेलो इंद्रियोने कती छे खेवो (७) मेथी, त्यागी "बांधव, धन खने ઇંદ્રિયોના સુખનો ત્યાગ કરવાથી જેમણે ભય અને સંઘર્ષનો ત્યાગ કર્યો તેવા, ત્યાગી તથા અહંકા૨-મમકારનો ત્યાગ કરેલો એવા સાધુ નિગ્રંથ છે.” એમ કહેલા લક્ષણથી યુક્ત (८) मेथी, डियापरः भेटले (शास्त्रना) वयन अनुसार डियाथी उत्तीर्ण वर्धने असंगडियानिष्ठ (ए) मेथी, तृप्त भेटते आत्मसंतुष्ट (१०) मेथी, निर्लेप खेटले सेपरहित (११) मेथी, निःस्पृह खेटले स्पृहारहित ( १२ ) मेथी, मुनि खेटले भावभौनवंत ( 13 ) मेथी, १ विद्याविवेकसंपन्नो मध्यस्थो भयवर्जितः ।
अनात्मशंसकस्तत्त्वदृष्टिः सर्वसमृद्धिमान् ।। २ ||
बा० - विद्या संपन्न १४ अतएव । विवेक संपन्न १५ अतएव । मध्यस्थ: १६ अतएव । भयवर्जितः क० सर्व भयरहित १७ अतएव । अनात्मशंसकः क० आत्मश्लाधा न करई एहवो, अकीर्तिभयाभाव भावना एहवी' भावी छें जे पणि आत्मश्लाधा न करई १८ अतएव । तत्त्वदृष्टिः क० परमार्थदृष्टी छइं १९ अतएव । सर्वसमृद्धिमान क० घटमां प्रगटी छइं सर्व ऋद्धि जेहनइं एहवो २० । सर्वसमृद्धि थिरतानई ज अर्थई । २
अर्थ : विद्यासंपन्न (१४) मेथी, विवेऽसंपन्न ( 14 ) मेथी, मध्यस्थ ( १७ ) मेथी, ભયવર્જિત એટલે સર્વ ભયરહિત (૧૭) એથી, અનાત્મશંસક એટલે આત્મશ્લાધા ન કરે એવો, અકીર્તિ અને ભયના અભાવની ભાવના એવી ભાવી છે કે જે વાંછનાર पए। आत्मश्लाघा न ९२ (१८) मेथी, तत्त्वदृष्टि भेटले परमार्थदृष्टियुक्त (१८) मेथी, સર્વસમૃદ્ધિમાન એટલે જેના ઘટમાં સર્વ ઋદ્ધિ પ્રગટી છે એવો (૨૦) સર્વ સમૃદ્ધિની સ્થિરતાને જ અર્થે ૨
ध्याता कर्मविपाकानामुद्विग्नो भववारिधेः ।
लोकसंज्ञाविनिर्मुक्तः शास्त्रदृग् निःपरिग्रहः ।। ३ ।।
बा०- ध्याता कर्मविपाकानां क० कर्मविपाकनो ध्यानार २१ अतएव । व्यवहारदश । उद्विग्नो भववारिधेः क० संसारसमुद्रथी भयभ्रांत २२ अतएव सिद्ध निवेद गुणई । लोकसंज्ञाविनिर्मुक्तः क० लोकसंज्ञाथी छूटो २३ अतएव । लोकोत्तरमार्ग प्राप्त छतो । शास्त्रमांहिं' दृष्टि छई जेहनी एहवो २४ अतएव । निःपरिग्रहः क० द्रव्य, भाव-परिग्रहरहित २५ अतएव । सिद्धनिः परिग्रहगुण पणई । ३
९. 2, 11 भावना एहवी; 3 भावता एहवी 1, 4, 5, 7 भावना एहवा । २. 6 मां "एहवो अकीर्तिभयाभाव... आत्मश्लाघा न करई" खेट बजाए नथी । ३. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 11 घटमांहिं; । ४. 8 समृद्धि । ५. 8 सिद्धतानें ज । ६. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 11 अतएव व्यवहारदशाई; 3 अतएव दशाई व्यवहारदशाइं । ७. 2, 9, 11 सिद्धि निर्वेदगुणई; । ८. 1, 2, 4, 5, 6 शास्त्रमात्र