________________
ज्ञानसार
૧૮૮
સુખાસન એટલે આત્માસન. “સાધનાથી સુખાવહ છ6 આત્માસન જેહનું એ રીતે શબ્દો છે. પોતાની એટલે કે આત્માની જે સાધના છે તે સાધના સુખપૂર્વક થઈ શકે તેવું સાધન તે સુખાસન યોગી = પ્રવૃત્તચક્ર યોગી. આ તેમનો વિશિષ્ટ અર્થ છે.
ો રૂ8/૪ (સદુપાય.. તપસ્વિનામૂ ) આકરી ક્રિયા કે તપને જે લોકો દુ:ખરૂપ માને છે તે મતનો જવાબ આ શ્લોકમાં આપે છે.
ઋોવા રૂર/૧ (થાવત્તોડપિ. સર્વનાશ્રિત:) જાવંત = “દોડતા' એમ તેઓએ અર્થ લખ્યો. પણ અહીં શબ્દાર્થ ન લેતાં લક્ષ્યાર્થ લેવાનો છે. “દોડવું' તે અર્થ યોગ્ય નથી.
“પોતપોતાના મતનું સ્થાપન કરવામાં અગ્રેસર એવા બધા નો ભાવવિશ્વમાં વિસામો કરનારા હોય છે.” - આ રીતે સમજવું.
બધા નયો પોતપોતાની બહવિધ વક્તવ્યતા કહે છે. તેને સાંભળ્યા પછી સર્વગુણવિશુદ્ધનયમાં સાધુ લીન થાય છે.” - આ રીતે અર્થ લેવો.
ચારિત્ર શું છે ? બધાં ઇંદ્રિયોના ગુણોથી વિરમી જવું તે ચારિત્ર છે. વેશ વગેરે તો તેને માટેના સાધન છે. બાહ્ય જગતથી સર્વથા વિરમી જવું તે ચારિત્ર છે.
શ્નો રૂર/રૂ (નાપ્રમા... સર્વનયતા ) કોઈપણ પ્રમાણ વિશેષિત હોવું જોઈએ. “વિશેષિત' છે એટલે “ચાત્ છે', અમુક અપેક્ષાએ છે. “ચાત્ કૃતિ પ્રમાણમ્ I’ સર્વપ વિશેષતખ્તો તેમણે લખ્યા પ્રમાણે એકાંતે અર્થ કરવો. શ્લોકનો ભાવાર્થ એ છે કે,
એકાંતે કોઈ ચીજ અપ્રમાણ નથી, એકાંતે કોઈ ચીજ પ્રમાણ નથી, પણ સ્યાદ્વાદમુદ્રાથી વિશેષિત હોય તે પ્રમાણ કહેવાય છે. એમાં જ સર્વનયજ્ઞતા આવે છે.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
